تست به کمک مایعات نافذ

تست به کمک مایعات نافذ

این روش آزمون را می توان برای عیب یابی بسیاری از قطعات، به شرط آنکه عیوب به سطح قطعه راه داشته باشند، به کار گرفت. مبانی آزمون عبارتست از نفوذ یک مایع در عیوب (منافذ) سطحی در اثر جاذبه موئینگی، و مشاهده ترکهای سطحی با چشم غیرمسلح پس از انجام عملیات ظهور برروی مایع نافذ به منظور نمایان شدن کامل ترکها، مایع نافذ با یک ماده رنگی روشن رنگ آمیزی شده یا ماده ای فلورسانت به آن افزوده می شود. در حالت نخست ، ماده رنگی معمولا" قرمز است و سطح پس از افزودن ماده ظاهر کننده، با نور معمولی هم قابل رویت خواهد بود، ولی در حالت دوم قطعه را باید در نور فرا بنفش مورد بازرسی چشمی قرار داد.
زمان و نحوه بهره گیری از این آزمون دقیقاً معلوم نشده است ولی یکی از نخستین شکلهای اعمال آن استفاده از دوده بر روی سطح لعابی ظروف سفالی برای مشاهده ترکهای لعاب کاری گزارش شده است. در این روش، دوده در ترکها وارد شده و مرز آنها را بوضوح مشخص می کرد. این روش سپس برای تزئین ظروف سفالی مورد استفاده قرار گرفت.
زمینه پیدایش بازرسی مایع نافذ با تکنیک نفت و گچ همراه است. عیب یابی ترکها در قسمت لوکوموتیو راه آهن بطریق زیر انجام میگرفت. اول قطعات را چند ساعت در نفت غوطه ور ساخته و بعد از تمیز کردن نفت اضافی با کهنه آغشته به پارافین، یک رنگ سفید اعمال میشد. رنگ مخلوطی از الکل چوب و گچ است که وقتی خشک شود، از آن پودر سفید ریز بدست می آید. نفتی که از سطح قطعه کار داخل ترکها شده، از سوراخ ریز به بیرون تراوش کرده و در داخل گچ مانند باریکه سیاه قابل دیدن (مرئی) می باشد.
مبانی آزمایش
روش بازرسی فوق الذکر شامل پنج مرحله اصلی بشرح زیر است:
- آماده سازی سطح
- استفاده از مایغ نافذ
- پاک کردن مایع اضافی از روی سطح

- پاک کردن مایع اضافی از روی سطح
- ظاهر سازی (انجام مرحله ظهور)
- مشاهده و بازرسی سطح
آماده سازی سطح
تمام سطح مورد آزمایش باید کاملاً تمیز شده و پیش از اعمال روش کاملاً خشک شود، لازمه موفقیت در آزمون این است که سطح از چربی آب، روغن و دیگر مواد آلوده کننده عاری باشد.
استفاده از مایع نافذ
پس از آماده شدن سطح، مایع نافذ با روش مناسب به نحوی بر آن عرضه می شود که سطح از غشائی پیوسته از مایع پوشیده گردد. مایع باید به مدت کافی، برای نفوذ در عیوب سطحی، در روی قطعه بماند.
پاک کردن مایع اضافی
پس از نفوذ مایع در عیوب سطحی، قطعه باید از مایع اضافی پاک شود. برخی از مایعات نافذ را میتوان با آب شست، ولی برخی از آنها را باید با به کارگیری حلال های خاص زدوده کرد. در هر حال شستن یکنواخت سطح، به منظور موثر بودن بازرسی ، لازم می باشد.
استفاده از ماده ظهور
مرحله ظهور برای نمایش واضح عیوب ضرورت داشته و معمولاً از پودر نرم گل سفید بعنوان ماده ظاهر کننده استفاده می شود. این ماده را میتوان بصورت خشک بکار بردولی غبارات آن اغلب در یک مایع فرار به صورت دوغاب درآمده و پس از افشانده شدن برروی سطح، لایه یکنواخت و نازکی از آن سطح قطعه را می پوشاند. مایع
نافد درون منافذ سطحی ، در این مرحله به آهستگی به منافذ دورن پودر گل کشیده شده و پخش شدن نافذ در ماده ظاهر کننده ، مرز عیوب سطحی را به روشنی و به اندازه ای بزرگتر از اندازه واقعی آنها نشان خواهد داد. هنگامی که از نافذ رنگی استفاده شود ، رنگ آنباید با لایه گل سفید روی سطح قطعه کنتراستی محسوس ایجاد نماید، اگر از مایعات نافذ فلورسانت استفاده شود، می توان مرحله ظهور را نیز در مواردی حذف نمود.
مشاهده و بازرسی
پس از گـــذشت زمــان لازم برای برگشت مایع نافذ به درون ماده ظاهر کننده، سطح قطعه مورد بازرسی قرار می گیرد. آزمون با مایعات رنگی در شرایط نوری بسیار دقیق (با نور قوی) انجام می گیرد، ولی بازرسی با مایعات دارای خاصیت فلورسانس در نور فرابنفش انجام میشود، در این حالت مایع نافذ از خود نور مربی گسیل داده و مرز عیوب به نحوی روشن و واضح مشخص میشود، پنج مرحله اساسی روش مایعات نافذ در شکل زیر نشان داده شده اند.


1- تمیزکردن و آماده سازی سطح
به منظور هرچه دقیق تر بودن نتایج بازرسی با مواد نافذ، لازم است سطح قطعه مورد آزمایش کاملاً تمیز باشد. در صورت تمیز نکردن سطح، به نحو مطلوب، ممکن است برخی از عیوب به خاطر نفوذ نکردن مایع در آنها (در اثر بسته بودنشان) و همچنین نزدیکی سطوح کثیف به دهانه عیوب و جذب مایع نافذ بوسیله آلودگیها، قابل تشخیص نباشد. به علاوه ممکن است مایع نافذ با برخی از آلودگیهای سطحی وارد واکنش شده و در نتیجه قابلیت نفوذ آن به ترکهای ریز کاهش یابد.
برای تمیز کردن سطح می توان از روشهای متنوع؛ بطور مجزا و یا همزمان، استفاده کرد. انتخاب روش به طبیعت قطعه، نوع آلودگی سطحی و تعداد قطعاتی که باید بازرسی شوند بستگی خواهد داشت. برس زنی ، شن پاشی خشک یا تر و تمیزکاری سایشی در استوانه های دوار از جمله روشهائی هستند که می توان آنها را برای زدایش پوسته های اکسیدی نازک ، گدازه های جوشکاری چسبیده به سطح و آلودگی های سطحی مورد استفاده قرار داد. تمیزکاری فراصوتی نیز در هنگامی که با تعداد زیادی از قطعات کوچک سرو کار داریم روشی مناسب به حساب می آید.
چربی و روغن با استفاده از حلال ها، آب تحت فشار و بخار تمیز می شود. همچنین می توان از روشهای تمیزکاری شیمیائی نیز بهره گیری کرد، محلولهای قلیائی برای زدودن روغن ها، چربی ها و لایه های سطحی کربن منـــاسب بــوده و برای تمیزکردن سطح از پوسته های ضخیم اکسیدها از محلولهای اسیدی قوی استفاده می شود.
2- مایع نافذ
بعد از تمیزکاری و آماده کردن، مرحله بعدی بکار بردن ماده ای است که در یک زمان مناسب وارد هر نوع عیبی که به سطح راه دارد بشود. در استانداردهای مختلف مدت زمان مناسب ارائه شده است.برای نمونه در استاندارد 6443 BS این زمان ده دقیقه درنظر گرفته شده است. زمان متوسط تماس مایع نافذ با قطعه کار بین 20 تا 30 دقیقه است. مایع نافذ جدید به ندرت زمانی طولانی نیاز داشته و احتمال تبخیر آن در درجه حرارت محیط نیست.
هنگامی که بازرسی تعداد زیادی قطعه کوچک را مورد آزمایش قرار میدهد ، غوطه ور کردن قطعات در مخزن حاوی نافذ معمولاً مناسب ترین روش می باشد. قطعات را پیش از وارد کردن به مخزن باید کاملاً تمیز و خشک کرد، زیرا آب و یا محلول تمیز کننده باقیمانده برروی سطح ، نفوذ مایع در عیوب را دچار وقفه ساخته و به علاوه مایع را آلوده خواهد ساخت. در خلال غوطه ور کردن قطعه باید دقت کافی در جلوگیری از تشکیل تله هوا مبذول شده و تمــام سطــوح قطعه کاملاً تر شود، معمولاً قطعات به مدت از پیش تعیین شده ای غوطه ور و سپس شسته می شوند. در این مرحله باید اطمینان حاصل کنیم که مایع نافذ از تمام تورفتگی ها و مجاری قطعه گذشته و خارج شده است. قطعاتی که روی سطحشان دارای مایع نافذ باشند باید پس از خشک کردن ، مجدداً غوطه ور شوند.
به آب بستن به صورت سیلاب معمولاً برای آزمایش بخش های گسترده ای از سطح یک قطعه مورد استفاده قرار می گیرد، در اینجا مایع نافذ با فشار کم و به نحوی پاشیده می شود که از پودر شدن آن جلوگیری گردد. در این مورد باید دقت شود که مایع تمام سطح مورد آزمایش را بپوشاند و سطح در تمام مدت نفوذکردن مایع در آن ؛ به حالت تر باقی بماند.
هنگامی که بازرسی قطعات منفرد مورد نظر بوده و یا آزمایش در جا انجام گیرد، نافذ به وسیله برس و یا پاشیــدن با افشاننده ای بادی بر سطح قطعه اعمال می شود. اگر شکل قطعه پیچیده باشد برس زنی ترجیح داده
می شود. در این مورد نیز مانند روش سیلابی باید از خشک شدن مایع نافذ بر روی سطح جلوگیری شود.
خصوصیات مایع نافذ
برای موفقیت آمیز بودن بازرسی با مایعات نافذ، لازم است این مواد از ویژگیهائی که ذیلاً مورد توجه قرار می گیرند برخوردار باشند. معمولاً و در عمل، فرمولهای مواد نافذ به نحوی انتخاب می گردد که ترکیب بهینه ای از پارامترهای مورد لزوم را دارا باشند:
قابلیت نفوذ
مایع نافذ باید از قابلیت ورود (نفوذ) در نقایص و عیوب کاملاً ریز سطحی و همچنین دیگر مجاری سطح قطعه برخوردار باشند.
قوام
مایع نافذ باید قابلیت ترکنندگی خوبی داشته و بتواند لایه ای پیوسته در روی سطح ایجاد نماید، به علاوه باید قادر باشد در مدت معینی به درون منافذ و عیوب سطحی کشیده شود.
سیالیت
گذشته از ویژگیهای بالا، مایع نافذ باید قابلیت جاری شدن از مجاری درون قطعه را دارا بوده و در همین حال مقدار بسیار ناچیزی از آن از درون عیوب بیرون کشیده شود.
قابلیت حل کنندگی
در صورت لزوم باید مایع نافذ بتوان با انحلال مواد آلوده کننده سطح و درون عیوب، از میان آنها راه باز کرده و عیوب را پرنماید.
پایداری
مایع نافذ باید در دامنه وسیعی از دما و رطوبت پایدار بوده، تشکیل کف ندهد و به علاوه مواد فرار آن در زمان انبار شدن در مخازن نگهداری باید از بین نرود.
قابلیت شستشو
ماده نافذ باید به سادگی از سطح قطعه شسته شده و در عین حال، مقداری از آن که به درون عیوب وارد شده نباید تحت تأثیر قرار گیرد.
ویژگیهای خشک شوندگی
مواد نافذ باید در مقابل خشک شدن و بیرون کشیده شدن کامل از عیوب، در خلال خشک کردن قطعه با هوای گرم و پس از شستشوی سطح، مقاوم باشند. در حالت ایده آل، گرما باید برگشت مایع به سطح قطعه را تسهیل کرده و بنابراین به نمایان شدن عیوب کمک نماید.
انواع مایع نافذ
مایعات نافذ از لحاظ نحوه پاک شدن از سطح و ماهیت رنگ آنها تقسیم بندی میشوند.
متداولترین مایعات نافذبا توجه به نحوه شستشوی آنها از سطح که مورد استفاده قرار می گیرندبقرار زیر می باشند:
سیستم قابل شستشو با آب(water washable)
ایــن سیستم که از مایعات دارای خاصیت فلورسانس و یا رنگی بهره می گیرد طوری طراحی شده که می توان مایع را مستقیماً ، به کمک آب، از سطح قطعه پاک کرد ، از اینرو فرآیند بازرسی سریع و از کارآئی بالائی برخوردار است. عملیات شستشوی سطح، به خصوص اگر با افشاندن آب انجام گیرد، باید کاملاً با دقت همراه باشد. در یک سیستم خوب و کارآمد، شرایط و عوامل موثر از قبیل فشار و دمای آب ، مدت زمان شستشو، شرایط سطحی قطعه و ویژگیهای مایع برای شسته شدن باید بهینه شوند. البته در این شرایط هم امکان شستشوی مایع درون عیوب کوچک منتفی نمی شود.

سیستم همراه با امولسیون سازی(post emulsifier)
اگر آشکارسازی عیوب کوچک سطحی ضرورت داشته باشد معمولاً از مایعات با حساسیت زیاد که با آب شسته نمی شوند استفاده می شود. این قبیل نافذها دارای پایه روغنی بوده و پاک کردن آنها احتیاج به انجام یک مرحله اضافی، یعنی امولسیون سازی ، دارد. ماده امولسیون ساز بعد از اعمال ماده نافذ و گذشت زمان کافی برای جذب آن در عیوب، افزوده میشود. مزیت اصلی این سیستم این است که ماده امولسیون ساز باعث حل شدن مازاد ماده نافذ در آب شده و شستشو با آب را امکان پذیر می کند. در صورتیکه فرآیند کار دقیقاً کنترل شود، ماده نافذ درون عیوب دست نخورده مانده و معمولاً عیوب کوچکی که، اغلب به خاطر شسته شدن ماده نافذ قابل تشخیص نیستند، با بکارگیری این روش قابل رویت خواهند بود.
علی رغم مزیت یاد شده، این سیستم به خاطر گران قیمت بودن مواد نافذ و امولسیون ساز و طولانی تر بودن زمان کار، روش بازرسی نسبتاً هزینه زا می باشد، و بکارگیری آن نیز به وسائل نقلیه بیشتر و فضای زیادتری دارد.
سیستم قابل شستشو با حلال(solvent)
اغلب ضرورت ایجاد می کند که تنها بخش کوچکی از سطح قطعه بازرسی شده و یا به جای انجام بازرسی در ایستگاههای آزمون متداول، اینکار " درجا " صورت گیرد. در اینگونه موارد از مایعات نافذ قابل شستشو با حلال استفاده میشود، و معمولاً برای تمیز کردن اولیه سطح و زدایش نافذ مازاد، از یک نوع حلال استفاده می شود.
مواد حلال به دو گروه قابل اشتعال و غیر قابل اشتعال تقسیم می شوند. تمیز کننده های قابل اشتعال از جنبه آتش سوزی خطرناک بوده ولی از هالوژن عاری می باشند، در حالیکه گروه دوم از حلال های هالوژنی می باشندو بنابراین به کار بردن آنها در فضای بسته (به خاطر سمی بودنشان) توصیه نمی شود.
مایعات نافذ از لحاظ مواد رنگی آن به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:
مایع نافذ با زمینه رنگی
مایعات نافذ با زمینه رنگی معمولاً قرمز رنگ هستند. وقتی که روشنائی روز کافی است یا روشنائی مصنوعی لامپ موجود باشد و امکان استفاده از نور ماوراء بنفش به خاطر دسترسی به منبع آن نباشد از این نوع مایع نافذ استفاده میشود. برای مایع نافذ قرمز از ظهور پاششی سفید رنگ استفاده میشود زیرا در زمینه سفید علائم قرمز به وضوح مشخص می گردد. جای طبیعی استفاده از مایع نافذ با کنتراست رنگی در کارگاه است که در آن آزمایشات ساختمانی و جوشکاری انجام می گیرد. این مایع نافذ قابل شستشو با آب نیزمی باشد و برای ریخته گری خشن به ندرت از آن استفاده می شود.
مایع نافذ فلورسنت
بیشتر استفاده مایع نافذ فلورسنت در کارخانجات روی قطعات ریخته گری، آهنگری ، قطعات دقیق، آلیاژ آلومینیوم ، فولادهای ضدزنگ و غیره انجام می گیرد. شستشوی مایع نافذ اضافی با آب بوده و از پاک کننده ها نیز میتوان استفاده نمود. مایع نافذ فلورسنت بیشتر از مایع نافذ زمینه رنگی، حساس بوده و ده برابر زمینه قرمز قابل دیدن است و این بخاطر آن است که بازرسی در اطاق تاریک انجام میگیرد و اپراتور عیوب درخشانی در زمینه سیاه و تاریک می بیند.
روش بکار بردن مایع نافذ
روشهای بکار گیری مایع نافذ مختلف بوده و بستگی زیادی به محیط کار دارد. معمولترین روش بکارگیری مایع نافذ زمینه رنگی با پاشش مخزن های کاری است (AEROSOL) . روش اعمال مایع نافذ اساسی نبوده و در حقیقت کاملاً می تواند مختلف و درهم باشد ، به شرطی که از خطر آلودگی مواد خارجی اجتناب شود. نحوه بکار بردن مایع نافذ وقتی که از مجموعه قابل حمل استفاده میشود، مهم نیست ولی باید تمام سطح ناحیه بازرسی به دقت ملاحظه شود.
3- پاک کردن مایع اضافی از روی سطوح
بعد از اینکه مایع نافذ در یک زمان قابل قبول بر روی سطح مورد آزمایش قرار گرفت، مقدار اضافی آن باید پاک شود. البته این امر نبایدبر مایع نافذی که داخل نواقص و عیوب نفوذ کرده تأثیرداشته باشد.
این امر حیاتی است که سطح نباید زیاد شسته شود تا داخل نواقص نیز پاک شده و مایع نافذ از آن خارج گردد. بهرحال بدون شستن درست و کافی مایع نافذ اضافی یک زمینه قوی باقی مانده و کنتراست و وضوح بین نواقص و سطح آزمایش را کاهش می دهد.
انتخاب نوع مایع نافذ و روشی که استفاده می شود بوسیله سه عامل زیر مشخص می شود:
الف – نوع نواقصی که انتظار می رود
ب - شکل هندسی قطعه کار
ج - برداشت سطح تمام شده قطعه کار (مقدار همواری)
حداقل اندازه نقص که میتواند بوسیله مایع نافذ فلورسنت عیب یابی شود بوسیله مقدار ناهمواری سطح قطعه کار محدود می شود.
ماده نافذ اضافی روی سطح قطعه، معمولاً با مالیدن پارچه ای پنبه ای و آغشته به حلال بر روی آن پاک می شود. در صورت امکان باید از تکنیکهای شستشوی سیلابی پرهیز شود، زیرا در اینصورت بیرون کشیده شدن نافذ از عیوب نیز متحمل خواهد بود. اگر این روش آزمون با دقت و رعایت دستورالعمل های لازم انجام گیرد دارای حساسیت چشمگیری خواهد بود. در عین حال باید توجه داشت که هزینه اعمال آن نسبتاً زیاد می باشد، زیرا قیمت مواد بالا و فرآیند کارگر طلب است.
4- ماده ظهور
مرحله ظاهر سازی بحرانی ترین بخش فرآیند بازرسی به شمار می رود. با به کارگیری ظاهر کننده های مناسب می توان عیوب مرزی را که در صورت بکارگیری ظاهر کننده نامناسب مشخص نمی شوند پیدا کرده و به وجود عیوب بسیار ریز پی برد. بعلاوه بکار بردن چنین موادی زمان بازرسی را در اثر شتاب دادن به پیدایش نشانه های سطحی عیوب کاهش خواهد داد.
به منظور دستیابی به شرایط بهینه بازرسی، مواد ظاهر کننده برای بکار بردن با نافذهای مشخص ساخته می شوند. از اینرو است که باید از ظاهر کننده ها و نافذهای دارای سازگاری استفاده شود، در غیراینصورت ممکن است ظاهر کننده هیچگونه تأثیری بر نافذ باقی نگذارد. برای آن که یک ظاهر کننده بتواند عملکرد مناسب داشته باشد،
ماده ظهور انواع مختلفی بشرح ذیل دارد که لازم است ترکیبی بهینه از شرایط و ویژگیهارا دارا باشد:
ماده ظهور پودر خشک
معمولاً ماده ظهور پودر خشک فلورسنت نمی باشد، سبک و کرکی بوده و خاصیت جذب بالائی داشته و به سطح فلزی خشک می چسبد، ولی به سطح خیس بهتر می چسبد . بنابراین بطورکلی برای خروج مایع نافذ از عیوب مناسب است.
پودر خشک در نور سفید به سختی دیده می شود، اما در اطاق تاریک زیر نور ماوراءبنفش کنتراست فلورسنت درخشانی دارد و بهمین علت برای سیستم فلورسنت مناسب نیست.
بعلت طبیعت جاذب الرطوبه آن اگر مقدار قابل ملاحظه ای استنشاق یا بلعیده شود، مجرای بینی، گلو را خشک می کند . مضر نیست اما ناراحتی ایجاد می نماید. کم و بیش بهتر است هنگام کار با آن احتیاط شود.
مایع ظهور بدون آب
این مایع را اغلب اوقات ماده ظهور باحلال معلق کننده می نامند. معمولترین حلال تری طروانان 1-1-1 می باشد. اگر چه سلفور یا هالوژن آزاد با مواد قابل اشتعال همچون آستن و نفت نیز استفاده می شود.
این نوع ماده ظهور معمولترین ظهوری است که با مایع نافذ زمینه رنگی استفاده می شود این ماده یک زمینه سفید رنگ ایجاد می کند که عیوب را به آسانی قابل رویت می نماید.
مایع ظهور آبی
ماده ظهور آبی را میتوان بدو بخش قابل تعلیق و قابل حل تقسیم نمود. نوع قابل تعلیق آن بصورت پودر سفید خریداری شده و به نسبت درست مخلوط می گردند. مخلوط خیلی رقیق آن برای آزمایش فلورسنت استفاده میشود. مرتباً باید آنرا بهم زد تا مواد معلق یکنواختی خود را حفظ کنند.
نوع قابل حل، این نوع ماده ظهور در آمریکا کاملاً متداول است. اما در اروپا توجه کمی به آن نشان می دهند، بصورت دانه های ریز فروخته می شود. در حقیقت یک نوع نمک قابل حل در آب می باشد و وقتی با آب حل شد رنگ حصیری می گیرد.
اگر قطعه کار با مایع ظهور خیس شود و خشک گردد، سطح آن به سختی در نور عادی آشکار می گردد. این نوع ظهور محدود به فلورسنت می باشد.
پاشش ماده ظهور به روشهای گرد باد پودر خشک ، ایروسل یا پیستوله های بادی انجام می گیرد.
5- بازرسی
-انجام بازرسی :
قطعه کار باید بمحض اعمال ماده ظهور بازرسی می گردد. مخصوصاً این عمل زمانی که از مایع ظهور معلق در حلال استفاده میشود ، ضروری است. مایع نافذ بعضی اوقات می تواند سریعاً از یک شکاف خارج شده و سوراخ و عیوب هم جوار خود را مسدود سازد. بازرسی قطعاتی که در داخل کابینت ماده ظهور زده میشوند و یا ماده ظهور آن آبی است، خیلی دشوار می باشد. بهرحال بعنوان یک اصل زمان ظهور از صفر تا 30 دقیقه تغییر میکند. بعضی بازرسان پیشنهاد می کنند زمان ده دقیقه برای ظهور کافی است، اما نظر عمومی بین 20 تا 30 دقیقه است. که رعایت آن رضایت بخش می باشد.
2-تمیز کاری و محافظت بعد از آزمایش
اغلب لازم است باقی مانده مواد آزمایش از قطعه کار تمیز شود . بهرحال در بعضی حالات وقتی که یک رنگ با کیفیت بالا برای سطح قطعه کار بکار می رود طبیعی است سطح آن از مایع نافذ و باقی مانده ماده ظهور زدوده شود.
برای زدودن مایع نافذ بهتر آنست که اول یک ضخامت تری از پوشش مایع ظهور غیرآبی اعمال شود و وقتی خشک شد با برس نرم برس زده شود و بالاخره در داخل حلال زداینده و شوینده غوطه ور ساخته یا به آن پاشیده شده تا کاملاً خیس شود.
اگر قسمتهای پیچیده ای مورد آزمایش قرار می گیرد ، باید با آب گرم مخلوط با حلال باقی مانده، مواد ظهور را پاک نمود. در قطعاتی که با روش فلورسنت آزمایش می شوند، از پودر خشک بعنوان ظهور استفاده می شود در آن صورت باید با هوا تمیز گردد. این عمل تمیزکاری با حلال سرد یا مایع داغ ضدگریس ممکن است دنبال گردد. یک نکته را به خاطر بسپاریم که زدودن جامدات با مایع و بخار ضد گریس دشوار است.
3-محافظت
وقتی بازرسی مایع نافذ کامل شد، سطح مورد آزمایش بطور ثابتی به آلودگی های خارجی آسیب پذیر است. در حقیقت بسیاری از آزمایشات ممکن است هزینه بالائی داشته باشند. محافظت حتی با روغن سبک ضد رطوبت از احتیاطات به جائی است . در این دفتر آموزشی روشهای مناسب محافظت بررسی نمی گردد و میدان عمل آن نیست. کافی است بگوئیم که محافظت با موادی که بکار می بریم باید سازگار باشد.
مزایا، محدودیت و دامنه کاربرد
با توجه به عدم نیاز به سیستم های الکترونیک، فرآیند آزمون با مایعات نافذ ساده و تجهیزات آن نیز در مقایسه با دیگر روشها ارزانتر می باشد. همچنین سازماندهی روشها و استــانداردهـــای بازرسی برای محصولات و فرآورده های گوناگون معمولاً ساده تر از روشهای پیشرفته تر است.
این روش را میتوان برای بازرسی تمام مواد، بجز مواد متخلخل، بکار گرفت و در برخی از موارد حساسیت آن از روش ذرات مغناطیسی هم بیشتر می باشد. روش مایعات نافذ برای قطعات به هر شکل و اندازه مناسب بوده و برای بازرسی کیفیت محصولات نیمه ساخته و کامل شده و همچنین بازرسی جریان عادی قطعات در زمان کار نیز مناسب می باشد. در این حالت بازرسی ممکن است درجا و بدون نیاز به پیاده کردن سازه های پیچیده انجام شود و یا مشتمل بر بازرسی قطعات پیاده شده غیرقابل دسترسی (پنهان) یک مجموعه، مثلاً قطعات موتور یک هواپیما در زمان تعمیر اساسی باشد.
محدودیت واضح و اصلی روش مایعات نافذ این است که تنها از عهده بازرسی عیوب سطحی بر می آید و عیوب زیر سطحی را باید با دیگر روشهای غیرمخرب تشخیص داد. دیگر عوامل موثر در محدودیت دامنه عملکرد این روش ناصافی سطح و متخلل بودن ماده است، بخصــوص تخــلخل می تواند نشانه هائی را، که هریک از آنها می توانند اشتباهاً یک نقص به حساب آیند، ایجاد نماید.ودیگر آنکه record دائمی ندارد.