انواع قیر

انواع قیر

قیر را از نظر منشا تولید، می­توان به سه دستة قیرهای طبیعی، قطرانی و نفتی تقسیم ­بندی کرد:

الف) قیرهای طبیعی (Native Asphalts or Natural Bitumen's )

دسته­ای از مواد قیری هستند که تحت تاثیر عوامل جوی و گذشت زمان به طور طبیعی ایجاد شده و بدون نیاز به روش‌های تقطیر به­کار می­روند و از لحاظ ترکیب و خواص بسیار متنوع می‌باشند.

ب) قیرهای قطرانی (Coal Tar Pitches)

موادی سیاه رنگ و سخت هستند که باقیماندة تقطیر قطران زغال سنگ می‌باشند. سطح تازه شکستة آنها براق بوده و به هنگام حرارت دادن، با افت سریع گرانروی، ذوب میشوند و دمای ذوبشان به روش تولید آنها وابسته است.

ج) قیرهای نفتی (Petroleum Asphalts)

آن دسته از قیرهایی هستند که منشاء آنها نفت خام میباشد. این قیرها، قیرهای جامد و نیمه جامدی هستند که به طور مستقیم از تقطیر نفت خام و یا با عملیات اضافی دیگری نظیر دمیدن هوا به دست می­آیند و نسبت به انواع دیگر قیر، کاربردهای بیشتر و مصرف بالاتری را دارا هستند.

همچنین قیر را از نظر خواص فیزیکی، می­توان به سه دستة کلی قیرهای نرم، قیر های جامد و قیر های مایع تقسیم ­کرد

قیر های نرم :

قیر هایی هستند که از تقطیر مستقیم نفت خام با دمیدن هوا در بازمانده های تقطیر به دست می آیند.

قیر های نرم بر پایه درجه نفوذ در 25 درجه سانتیگراد به ترتیب از صفر تا 10 جامد و از 10 تا 100 نیمه جامد و از 100 به بالا بسیار نرم خواهند بود.

تولید قیر های نیمه جامد که بیشتر در راه سازی به مصرف میرسند، بیشتر از دیگر قیر ها است و مشخصات آنها بنا به نیاز و شرایط دلخواه تنظیم میگردد.

قیر های جامد :

قیر های جامد :

این قیر ها از اکسیده شدن قیر های نرم به تنهایی یا در آمیزه ای با روغن های سنگین پدید می آیند. نقطه نرمی این قیر ها نزدیک به 20 درجه سانتیگراد از نقطه نرمی قیر های نرم با درجه نفوذ های برابر بالاتر است . این فراورده ها خاصیت لاستیکی داشته و گاه  با R مشخص میشوند و دسته بندی آنها با ذکر حد وسط نقطه نرمی و درجه نفوذ انجام میگیرد.

مثلا قیر 25/85 نشانه قیری است که نقطه نرمی آن 85 و درجه نفوذ آن در 25 درجه سانتیگراد 25 است.

انواع گوناگونی از این نوع قیر با حدود نقطه نرمی80 تا 150 درجه سانتیگراد تهیه میشود.

قیر های مایع :

کاربرد قیر زمانی به آسانی میسر است که به صورت مایع باشد . قیر مایع به خوبی پخش شده و با مواد معدنی آمیخته میشود. برای فراهم کردن زمینه این کار سه راه وجود دارد ، حرارت دادن ، رقیق کردن آن با حلال مناسب و تهیه امولسیون آن.

قیر های نرمی که که درجه نفوذ آنها در 50 گرم بار و زمان 5 ثانیه و در 25 درجه سانتیگراد، بیش از350 باشد، قیر مایع شمرده میشوند.این قیر ها معمولا با رقیق شدن بازمانده های نیمه جامدی که از تقطیر به دست می آیند ساخته میشوند. در تهیه قیر مایع نوع قیر و نوع حلال بایستی با دقت انتخاب شود. درجه خلوص، حدود نقطه جوش و خوشبو بودن حلال در مرحله نخست اهمیت قرار دارد. برای تهیه قیر های مایع حلال تبخیر شونده بسیار مناسب هستند ، ولی برخی از آنها مصرف تجاری نداشته و برخی دیگر سمی و آشگیر هستند مانند بنزین و دی سولفور کربن.

قیر نفتی و قیر طبیعی

قیر نفتی محصول دو مرحله تقطیر نفت خام در برج تقطیر است. در مرحله نخست تقطیر، مواد سبک مانند بنزین و پروپان از نفت خام جدا می‌شوند. این فرآیند در فشاری نزدیک به فشار اتمسفر انجام می‌شود. در مرحله دوم نیز ترکیبات سنگین مانند گازوئیل و نفت سفید خارج می‌شوند. این فرآیند در فشاری نزدیک به خلاء صورت می‌پذیرد. در نهایت مخلوطی از ذرات جامد بسیار ریز به نام آسفالتن باقی می‌ماند که در ماده سیال گریس‌مانندی به نام مالتن غوطه‌ور است.

اما برخی از انواع قیر در طبیعت و در اثر تبدیل تدریجی نفت خام و تبخیر مواد فرار آن در اثر گذشت سال‌های بسیار زیاد به دست می‌آید. چنین قیری، قیر طبیعی نامیده می‌شود و دوام آن بیشتر از قیرهای نفتی است. چنین قیری ممکن است به‌صورت خالص در طبیعت وجود داشته باشد (قیر دریاچه‌ای) مانند دریاچه قیر بهبهان ایران و دریاچه قیر تیرینیداد آمریکا، یا از معادن استخراج شود (قیر معدنی). قیر طبیعی با نام یواینتایت (Uintaite) نیز شناخته می‌شود.

قیر دمیده

قیر دمیده از دمیدن هوای داغ به به قیر خالص در مرحله آخر عمل تصفیه به دست می‌آید. در این فرآیند، هوای داغ با دمای ۲۰۰ تا ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد توسط لوله‌های سوراخ‌دار به محفظه حاوی قیر دمیده می‌شود. در اثر انجام این فرآیند، اتم‌های هیدروژن موجود در مولکول‌های هیدروکربورهای قیر، با اکسیژن هوا ترکیب می‌شود و با تشکیل آب، عمل پلیمریزاسیون اتفاق می‌افتد. قیر دمیده نسبت به قیر خالص دارای درجه نفوذ کمتری است، درجه نرمی بیشتری دارد و حساسیت کم تری نسبت به تغییرات دما دارد. این نوع قیر بیشتر در ساختن ورق‌های پوشش بام، باتری اتومبیل و اندودکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. علامت اختصاری قیر دمیده R می‌باشد. مثلا قیر۸۰/۲۵ R به معنای قیر دمیده با درجه نرمی ۸۰ و درجه نفوذ ۲۵ می‌باشد.

قیر مخلوط یا محلول

قیر مخلوط به مخلوطی از قیر و یک حلال مناسب (مثلاً نفت سفید یا بنزین) گفته می‌شود. این قیر در درجه‌حرارت محیط مایع است و یا با حرارت کمی به مایع تبدیل می‌شود. قیر مخلوط در انواع آسفالت‌های پوششی و ماکادامی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرعت گیرش یا سفت شدن این نوع قیر بستگی به نوع محلول دارد. به‌طور مثال به دلیل سرعت بالای تبخیر بنزین، قیر حل شده در بنزین سریع‌تر سفت می‌شود. این قیر، اصطلاحا قیر تندگیر (RC) نامیده می‌شود. همچنین قیرهایی که در نفت حل شده‌اند، قیر کندگیر (MC) نامیده می‌شوند و به قیرهایی که در نفت گاز یا نفت کوره حل شوند، قیر دیرگیر (SC) گفته می‌شود. قیرهای محلول بر اساس درجه گرانروی‌شان درجه ‌بندی می‌شوند.

قیر امولسیون

قیر امولسیون با مخلوط کردن قیر و آب و یک ماده امولسیون‌ساز به‌دست می‌آید. مقدار ماده امولسیون ساز بسیار کم و در حدود 3/0 تا 5/0 درصد وزن قیر می‌باشد. مقدار آب مصرفی این نوع قیر در حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد وزن قیر می‌باشد. ماده امولسیون‌ساز معمولاً یک نمک قلیایی اسیدهای آلی یا نمک آمونیم است که باعث باردار شدن ذرات قیر می‌شود. به این ترتیب ذرات قیر در اثر بار القایی یکدیگر را دفع می‌کنند و به‌صورت کره‌هایی با قطر پنج هزارم تا یک‌هزارم میلی‌متر در آب شناور می‌شوند. استفاده از این نوع قیر، باعث کاهش آلایندگی محیط زیست می‌شود و چون از نفت یا حلال‌های قابل اشتعال استفاده نمی‌شود، خطر اشتعال در حین حمل و نقل قیر کاهش می‌یابد. از قیر امولسیونی برای آسفالت سرد در محیط‌های مرطوب یا برای عایق کاری استفاده می‌شود که در این صورت باید دوباره به آن آب اضافه کرد و محتوای آن را به حدود ۶۵ درصد رساند.

مشخصات و ویژگی های قیر ها :

ویژگی های قیر به پایه نفتی ، نوع مواد سازنده و شیوه ی تهیه آن بستگی دارد و با استفاده از روشهای استاندارد زیر تهیه میشود.

۱-درجه نفوذ: آزمایش درجه نفوذ برای تعیین سختی قیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این آزمایش از یک سوزن استاندارد تحت اثر بار ۱۰۰ گرمی در مدت ۵ ثانیه به داخل قیر در دمای ۲۵ درجه نفوذ می‌کند. مقدار نفوذ برحسب دهم میلی متر درجه نفوذ نامیده می‌شود. هر چه درجه نفوذ کم تر باشد قیر سخت تر است.

2-نقطه نرمی : درجه نرمی دمایی است که با رسیدن قیر به آن دما، قیر از حالت جامد به حالت روان در می‌آید. هرچه درجه نرمی قیر بیش تر باشد، حساسیت کم تری نسبت به تغیرات دما دارد. درجه نرمی قیرهای معمولی حدود ۶۰ تا ۷۰ می‌باشد.

3-گرانروی : هر چه لزجت قیر بیش تر باشد خواص جامد بیش تری از خود نشان می‌دهد. واضح است در دماهای بالاتر لزجت کم تر است. این مشخصه قیر با دستگاه سی بولت فیورل و یا به روش کینماتیکی اندازه گیری می‌شود.

4-درجه اشتعال : درجه اشتعال دمایی است که اگر قیر به آن دما برسد، گازهای متصاعد از آن با نزدیک شدن شعله، مشتعل می‌شوند و در سطح آن شعله به وجود می‌آید. حداکثر دمایی که می‌توان قیر را در کارگاه گرم کرد به درجه اشتعال محدود می‌باشد.

5-افت وزنی : افت وزنی قیر در دمای بالا، در اثر تبخیر قسمتی از روغن‌ها و ترکیبات نفتی آن می‌باشد. این مشخصه نیز از خواص مهم قیر است. افت وزنی قیر در اُوِن در دمای ۱۶۳ درجه سانتیگراد و در مدت ۵ ساعت (شرایط تغریبی پخت آسفالت) اندازه گیری می‌شود.

6-شکل پذیری یا انگمی : اگر نمونه‌ای از قیر با سطح مقطع ۱ سانتی متر مربع را با سرعت ۵ سانتی متر/دقیقه بکشیم، مقدار افزایش طول نمونه را قبل از پاره شدن خاصیت انکمی قیر گویند.

7-درجه خلوص : می‌دانیم حلال قیر تترا کلرور کربن و سولفور کربن است. بنابراین اگر نمونه‌ای از قیر را در هر یک از این مواد حل کنیم، ناخالصی‌های آن باقی می‌ماند و از آن جا درجه خلوص قیر را می‌توانیم تعیین کنیم.

درجه خلوص عبارت است از : (وزن نمونه قیر) ÷ [(وزن ناخالصی) - (وزن قیر)]

روشهای تهیه قیر

تهیه قیر از تقطیر نفت خام

تقطیر نفت خام در دو یا سه مرحله انجام میشود. در مرحله نخست مواد سبکتر حد اکثر تا دمای 300 درجه سانتیگراد در فشار اتمسفر جدا شده مایعی حاوی مقداری از مواد سبک و نیز مواد نفتی سنگین باز میماند. هیدروکربور های سنگین نفت نقطه جوشی بالا دارندو جدا کردنشان از راه تقطیر در فشار اتمسفر میسر نیست،  بنا بر این برای جدا کردن آنها و جلو گیری از شکستن ملکولهایشان در حرارت های بالا، تقطیر در مرحله دیگر در فشار کمتر از اتمسفر صورت میگیرد، به این ترتیب که بازمانده های تقطیر نفت خام در فشار اتمسفر( بالای 200 تا 400 درجه سانتیگراد ) در برج خلاء ( با فشاری برابر 1 تا 15 میلیمتر جیوه ) تقطیر میگردد. با کم کردن فشار سیستم و پایین آمدنن درجه حرارت ، یا به سخن دیگر پایین آوردن نقطه ( از 550 به 410 درجه سانتیگراد ) مواد سنگین آنها بی آن که به حرارت اضافی نیاز باشد ، بخار میشوند. چگونگی قیری که از این راه به دست می آید به نوع نفت خام ، حرارت کوره ، فشار سیستم و سر انجام مقدار محصولات به دست آمده از برج خلا بستگی دارد .

قیری که از این چنین به دست می آید ممکن است به سبب خوب نبودن پایه نفتنی کیفیت دلخواه را نداشته باشد ، از این رو برای بهبود آن شیوه های دیگری به کار گرفته میشود تا کیفیت دلخواه را بیابد در زیر از این شیوه ها سخن خواهد رفت :

تهیه قیر به روش دمیدن هوا

در این روش با دمیدن هوا در بازمانده تقطیر نفت خام در شرایط مشخص وکنترل شده، مقداری از هیدروکربن های نفتی هیدروژن خود را ز دست میدهند و به ترکیبات همسان تبدیل میشوند. این کار گرمازا است و تنها وقتی باید خوراک واحد را حرارت داد که واکنشها آغاز شده باشند. بنا بر این باید پیشبینی های لازم برای جلو گیری از خطر انفجار به سبب اشتعال ناگهانی بخار های پدید آمده انجام شود.

برای این کار از بخار آب یا گاهی آب سرد استفاده میشود. حرارت آزاد شده به ساختمان شیمیایی هیدروکربور ها بستگی داشته و با پیشرفت اکسیداسییون قیر به دست آمده سخت تر و واکنش کند تر میشود. در نتیجه مقدار حرارت تولیدی کمتر خواهد بود.

کار دمیدن هوا در خوراک به دو روش منقطع و روش پیوسته انجام میشود. در تهیه قیر ها گوناگون کم شدن یا هدر رفتن مقداری از خوراک دستگاه بر اثر دمیدن هوا از 5/0 تا 2 درصد تغییر میکند و به درجه حرارت ، زمان و مقدار هوا دهی بستگی دارد. دگرگونی در شرایط کار از نظر تهیه محصول به نوع خوراک دستگاه بستگی داشته  و بدین ترتیب با تنظیم این عوامل تهیه محصول معینی همیشه میسر است. در پالایشگاه تهران چنین واحدی برای تهیه قیر 70/60 ساخته شده است.

تهیه قیر با استفاده از کاتالیست

با کاربرد مواد شیمیایی میتوان زمان هوا دادن را در تهیه قیر دمیده کم کرد و رابظه میان ویژگی های فیزیکی و مکانیکی قیر را در جهت دلخواه تغییر داد.موادی که در این مورد به کار میروند در واقع کاتالیست نیستند، زیرا دوباره به دست نمی آیند، ولی به هر حال تولید فراورده هایی را ممکن میسازند که تنها با دمیدن هوا در بازمانده های نفتی پدید نمی آیند .

موادی که در این روش تاکنون مورد استفاده قرار گرفته اند عبارت اند از :

سولفات مس ، کلرور روی ، کلرور آهن  و کلرور آلومینیم و اکسید فسفر که بیش از همه کلرور آهن و اکسید فسفر نتایج مثبتی نشان داده اند.

افزایش مواد بالا از 2/0 تا 3 درصد بر مبنای نوع خوراک دستگاه مناسب است.

تهیه قیر های مایع

قیر های مایع بیشتر به روش منقطع تهیه میشوند، بدین ترتیب که قیر داغ با حلال مناسبی درر مخزن خوب آمیخته میشود ، هنگامی که کار آمیختن به خوبی انجام شد ، نمونه ای از آن آزمایش میشود تا تصحیح لازم با افزایش مقرار قیر یا حلال انجام شود.

افزایش مواد افزودنی برای بالا بردن ویژگی چسبندگی قیر نیز معمول است.

قیر مایع بر مبنای دو اصل روان بودن و بخار شدن حلال آن در زمان های گوناگون ساخته میشود زیرا گاه لازم است که قیر مایع فرصت خیس کردن مواد پیرامون خود را داشته باشد و در برخی موارد لازم است تا حلال آن به سرعت تبخیر شده فیلمی از قیر باقی بماند. از این رو ممکن است یک نوع قیر را با سه نوع حلال ، با مقدار های گوناگون به انواع قیر مایع تبدیل کرد و به مصرف های گوناگون رساند.

قیر مایع بر مبنای گرانروی آن دسته بندی میشود. هرچه مقدار حلال در قیر مایع بیشتر باشد، گرانروی آن در شرایط یکسان کمتر خواهد بود.

نحوة تولید قیر نفتی

نفت خامی که توسط لوله­های قطور و از مراکز بهره ­برداری به پالایشگاه منتقل می­گردد، پس از تصفیه و انجام مراحل مختلف عملیاتی (در همین مراکز)، تبدیل به فرآورده­های گوناگونی می­شود که قیر نفتی نیز از جملة این فرآورده ­ها می­باشد.

این قیر در فرآیند تقطیر در برج خلاء به دست می­آید که ته ماندة برج تقطیر در خلاء (V.B) نام داشته و تحت تاثیر دو متغیر تقطیر و نفت خام قرار دارد. این ته‌مانده، پایة ساخت قیرهای مختلف می­باشد که در برخی موارد به­طور مستقیم قیری با مشخصات قیرهای راهسازی به دست می‌آید ولی در عمدة موارد، موجب تولید قیری می­گردد که بسیار نرم بوده و برای تهیة قیرهای مناسب راهسازی و بام ساختمان‌ها، نیازمند بالا بردن نقطة نرمی از طرق مختلف نظیر هوادهی می­باشد. در فرایند هوادهی که اکسیداسیون نیز خوانده می­شود، مجموعه‌ای از فعل و انفعالات پیچیدة شیمیایی، نظیر هیدوروژن‌زدایی، پلیمریزاسیون و کنداوسیون صورت می­پذیرد که بالابردن نسبت کربن به هیدورژن، قیر رقیق را به تدریج سفت­تر ساخته و امکان ساخت قیرهای مختلف را می­دهد.

امولسیون های آسفالتی

امولسیون قیر فراورده ای است پدید آمده از قیر، آب و ماده امولسیون کننده به این شکل که با تبدیل قیر به ذرات ریز و معلق نمودن در آب سیستم کولوئیدی پایداری به وجود می آید. در این سیستم میلیونها ذره میکروسکپی با قطر 1 تا 5 میکرون با یکدیگر تماس داشته و ماده امولسیون کننده با ایجاد بار الکتریکی بر ذره های قیر، از چسبندگی آنها به یکدیگر جلو گیری میکند. یک امولسیون مناسب قیر دارای رنگ قهوه ای تیره بوده و با آب به خوبی آمیخته میشود، بدین شکل قیر به گونه ای در می آید که کاربردش آسان است.

این فراورده مواد بخار شونده نداشته و آتش نمیگیرد. ویژگی سیال بودن آن با افزایش مقدار درصد آب تغییر پذیر است.

امولسیون قیر مایع روانی است که بدون استفاده از حرارت قابل مصرف است . شکسته شدن امولسیون با بخار شدن آب آن یا خنثی شدن بار الکتریکی اش انجام میگیرد و با پخش امولسیون قیر بر سطح مواد باقی میماند.

با بهره از مواد امولسیون کننده گوناگون میتوان انواع مختلفی از امولسیون های آسفالتی تهیه کرد که رایجترین آنها امولسیون آنیونیک ، کاتیونیک و امولسیون رسی قیر است که هریک از این امولسیون ها مصارف متعدد دارند.

روش تهیه امولسیون های آسفالتی :

در تهیه امولسیون های آسفالتی کافی است تا محلول امولسیون کننده از یک سو و قیر از سویی دیگر وارد خرد کننده های مکانیکی شده تا از ظرف دیگر امولسیون قیر به دست آید.    برای این کار باید  نکات زیر رعایت شود :

1 – قیر به ذره های ریز تبدیل و در فاز آب پخش گردد. این امر به وسیله همزن های معمولی و یا خرد کننده های مکانیکی که با سرعت زیاد عمل میکنند ، ( 3600 دور در دقیقه ) انجام شدنی است.

2 – ماده امولسیون کننده مناسبی انتخاب شود، چنان که بر اثر آمیختگی با آب و ذره های قیر سیستم کولوئیدی پایداری پدید آید.

3 – شرایط کار از جمله دمای آب ، دمای قیر و مقدار مواد مصرفی اولیه بر مبنای نوع قیر ها بنا به فرمول مشخصی تنظیم شود.

انواع امولسیون های آسفالتی

1 - امولسیون آنیونیک قیر : از آنجا به این سیستم آنیونیک گفته میشود که ذرات قیر بار الکتریکی منفی داشته  و در یک پیل الکتریکی به سوی قطب مثبت ( ‌آند )  حرکت میکنند. ذره های قیر در این سیستم بسیار ریز هستند و مایع روان و قابل نفوذی را میسازند.

امولسیون آنیونیک قیر قلیایی است  و PH   آن از 9 تا 12 تغییر میکند.

مواد امولسیون کننده موثر در این مورد صابون اسید های چرب  و صابون رزین های به دست آمده از چوبهای جنگلی است. به طور معمول دو گونه ماده امولسیون کننده که یکی در آب محلول باشد و دیگری در مواد نفتی ، همراه با هم میتوانند نتایج درخشانی در تهیه امولسیون آنیونیک قیر به دست دهند.

پایه نفتی قیر بسیار اهمیت دارد زیرا در برخی از موارد که قیر دارای ترکیبات اسید نفتینیک است ، حتی با افزایش مواد قلیایی و آب ، به امولسیون تبدیل میشود.

افزایش اسید ها و نمک های دو ظرفیتی سبب شکسته شدن امولسیون آنیونیک قیر میشوند. اگرچه گاه افزایش اسید های چرب با وزن ملکولی بالا به قیر در تهیه امولسیون آن موثر است ، ولی این روش به سبب خنثی شدن همه اسید موجود در قیر بازار پسند نیست.

امولسیون آنیونیک در دمای زیر صفر نیز به سبب یخ زدن آب موجود در سیستم شکسته میشود ، از این رو نگه داری آن در فضای آزاد و در فصل های آزاد توصیه نمیشود.

2 - امولسیون کاتیونیک قیر : در سال های اخیر این نوع امولسیون قیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در این سیستم ذرات قیر بار الکتریکی مثبت دارند. امولسیون کاتیونیک قیر خاصیت اسیدی داشته PH   آن از 5/2 تا 5/5 تغییر میکند. این فراورده به مواد معدنی ، موادی که در هنگام یونیزه شدن در آب بار الکتریکی منفی دارند میچسبند و این کار از راه کنش و واکنش شیمیایی حتی در موارد بارانی و یا در مخزن های آب انجام شدنی است. از آنجا که شکسته شدن امولسیون کاتیونیک قیر یک پدیده شیمیای است، وجود رطوبت در سطح مواد اثری در چسبیدن ذره های قیر به آنها نخواهد داشت بلکه این ذره ها آب را جا به جا کرده ،‌به جای آن مینشینند. مواد امولسیون کننده مناسب در این مورد نمک های آمینه هستند که وزن ملکولی بالا دارند مثل دی آمین ها به فرمول کلی RNH₂(CH₂)₃  که با موفقیت در شرکت ملی نفت ایران به کار رفته اند.

3 - امولسیون رسی قیر : در این روش با محلول رقیقی از مواد معدنی معلق امولسیون قیر تهیه میشود. مهمترین ماده معدنی قابل استفاده نوعی خاک رس است که بنتونیت نامیده میشود.

گزینش نوعی بنتونیت بر مبنای تجربه و آزمایشاتی انجام میگیرد که ذره های معلق رس بتوانند ذره های قیر را در خود حفظ کنند و نیز خاصیت قلیایی محلول تنظیم شده باشد.

امولسیون رسی قیر این برتری ها را داراست :

فیلم امولسیون قیر از پایین به بالا خشک میشود. و چون در سطح آن پوسته ای پدید نمی آید، امولسیون زودتر خشک میشود. بنتونیت موجود در سیستم پس از تبخیر آب ویژگی روانی قیر را بهبود میبخشد.

در تهیه این نوع امولسیون نه تنها میتوان از قیر های نرم استفاده کرد، بلکه قیر های دمیده را نیز میتوان به کار برد.

بهای امولسیون رسی قیر بسیار ارزانتر از بهای امولسیون های دیگر است زیرا معادن بنتونیت در کشور ایران فراوان بوده  و همه مواد مصرفی اولیه آن در دسترس است.

موارد کاربرد قیر

قیر از دیرباز شناخته شده و برای عایقکاری در برابر رطوبت به کار گرفته شده است.

مصرف قیر در این قرن در بیشتر رشته های علمی به شکل تخصصی در آمده در ساختمان راه ها ، فرودگاه ها ، زمین های ورزشی ، تثبیت خاک و شن های روان ، بنیاد ساختمان ها و عایق کاری آنها در برابر رطوبت ، حرارت و صدا و نیز در زمینه های هیدرولیکی  ( کانال ها ، پل ها ، مخزنهای آب ، سد ها ) و مصارف صنعتی ( پوشش محافظ فلزات ، رنگ آمیزی ، درز بندی ، باطری سازی ، تایر سازی ، کفاشی ، پوشش لوله های زیر زمینی و ... ) و کشاورزی ( حفظ رطوبت ، زود رسی گیاه ، جلو گیری از سله و ایجاد جنگل های مصنوعی  ) و الکتریکی ( نوار های آسفالتی ، پر کردن اتصالات الکتریکی ، پوشش سیمان ها و ... ) و ده ها مصرف دیگر به کار برده میشود.

در هر مورد برای مصارف مورد نظر ، مشخصات قیر باید بر مبنای شرایط جوی و نیاز های دیگر تامین شود، در مورد لزوم برای کار های معین حتی میتوان مواد دیگری نیز به قیر افزود.

منابع ماخذ :

کتاب های

فرایند های ویژه - بخش 1 - تهیه قیر و امولسیون های آن

Bituminous materials, Asphalt, Tar and Pitches by Hoiberg.

Asphalt , Its Composition , Properties and Uses by Traxler.

پایگاه های اطلاع رسانی

http://naft.itan.ir

 http://fa.wikipedia.org/wiki/  

مرجع