Agency for Toxic Substances and Disease Registry
Chemical Hazards Communication Society
Environmental Health Perspectives
Imperial College, University of London
Institution of Chemical Engineers
International Agency for Research on Cancer
International Agency for Research on Cancer - Monograph Series
International Program on Chemical Safety
International Program on Chemical Safety Documents
Kings College, University of London
London School of Hygiene and Tropical Medicine
MRC Institute of Environment and Health
MSDS Online - A source of chemical safety datasheets
National Chemicals Emergency Centre (NCEC)
Pesticide Safety Directorate (PSD)
Royal Society of Chemistry (RSC) www.irche.com
TIAFT - International Association of Forensic Toxicologists
United Nations Environment Program
US Environmental Protection Agency
1- کلیات
1-1- خطرات
خطرات ناشی از استفاده غلط از استوانههای گاز را میتوان به شرح زیر مشخص نمود:
1- در اثر ضربه، تصادم و یا هر نقص فنی دیگر ممکن است استوانهها در معرض فشار بیش از حد مقاومت فلز آن قرار گیرند.
2- فشار موجود در استوانهها ممکن است در اثر حرارت طوری افزایش یابد که از مقاومت بدنه استوانه کاسته شود.
3- گاز موجود در استوانهها ممکن است تصادفاً به خارج راه یافته و با سایر مواد تماس پیدا کند و در اثر ای برخورد واکنشهایی سخت و احیاناً انفجار ایجاد نماید.
4- گاز ممکن است از شیر استوانه یا دیگر متعلقات آن آزاد شده و در محل محصوری جمع شود.
5- ممکن است ادواتی به طور غلط به استوانه متصل شده و یا این ادوات پس از اتصال معیوب گردند.
2-1- اقدامات احتیاطی در موقع حمل و نقل
ادامه مطلب ...مشتقات بنزن با فشار بالا و نقطه جوش پایین هستند که با افزایش وزن مولکولی افزایش می یابد. این حلال دارای دانسیته بخار بالا هستند. بیشتر این ترکیبات به عنوان مواد شمیایی اولیه یا واسطه در ترکیبات دیگر بکار می روند. حلالهای الی همچنین در هزاران صنعت وشغل مثل :تولید رنگ ،رزین ومواد دارویی ،چاپ ، سریش و چسبها و ساخت لاستیک و… بکار می رود.
ترکیبات اروماتیک معمول استفاده شده شامل تولوئن ،بنزن ،زایلن ،استیرن ،اتیل بنزن ،مونوکلروبنزن (MCB ) وتری متیل بنزن می باشد. بیشتر حلالهای اروماتیک تجاری نقطه جوشی دارند که خیلی کمتر از صفر درجه و بشتر از 200 درجه سانتیگراد نمی باشد.اگر نقطه جوش یک حلال خیلی بالاوفشار بخار آن خیلی کم باشد جداسازی حلال از موادی که برای حل کردن استفاده می شود بسیار دشوار خواهد بود.بنابراین بسیاری از حلالهای الی در دمای اتاق مایع هستند.
حلالهای الی بوسیله خصوصیت غیر قطبی وحلالیت بالا در چربی توصیف می شوند. این حلالها به فراوانی در مخلوطهایی در محیطهای شغلی مثل ترکیبات تولوئن ، بنزن ، استیرن ،اتیل بنزن ، تری متیل بنزن و زایلن استفاده شده است. نفتالن ، اگر چه یک ترکیب اروماتیک است حلال نیست ، جامدی کریستالی ، سفید رنگ دافع بید و با فراریت بالا می باشد. حلالهای اروماتیک به اسانی از تصفیه نفت خام و زغال مشتق می شود وقتی زغال در فقدان هوا گرم می شود به ترکیبات فراری شامل گاز زغال وقطران زغال شکسته می شود. باقیمانده این پروسه کک نامیده می شود. تقطیر قطران زغال منجر به تولید ترکیباتی مثل تولوئن ،بنزن ،زایلن ، فنول ها ، کروزول ، نفتالن می شود.ترکیبات اروماتیک همچنین می تواند توسط فرایند های کاتالیکی که در ان هیدروکربن های الیفاتیک در دماهای بالا وفشار بالا برای دهیدروژنه کردن ترکیبات وشکل گیری ساختارهای حلقوی هیدروکربن های اروماتیک بکار می رود ایجاد می شوند.
◄ فاکتورهای دخیل در سمیت حلالها:
گاز هیدروژن سولفوره (H2S) و راههای مقابله با آن
بررسی نتایج تحقیقاتی که در زمینه ریشه یابی حوادث در عملیات حفاری و احداث تونل صورت گرفته است نشان دهنده نقش عوامل اثر گذار مدیریتی و انسانی در بروز حوادث میباشد.
در این میان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· ضعف سازمان در برقراری سیستم پیوسته ( H.S.E ) مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست
· خطای انسانی و ضعف فرهنگی
· عدم رعایت دستورالعملها و مقررات و استانداردها
· عدم کفایت و نقص در سیستم های آموزشی کارگاهی
کتابچه آموزشی گاز هیدروژن سولفوره(H2S) و راههای مقابله با آن با هدف آگاه سازی و ایجاد زمینههای همکاری متقابل پرسنل و مجموعه مدیریت طرح تونل نوسود تهیه گردیده و میتواند ضمن کاهش خسارات مرگبار در بروز حوادث، مدیریت مؤسسه مهندسی رهاب را در اهداف بلند مدت توسعه اقتصادی و سازندگی یاری نماید.
هیدروژن سولفوره با نامهای دیهیدروژن سولفاید، سولفورهیدروژن سولفورات، هیدروسولفوریک، گازترش، Swamp gas ، هپاتیک اسید، Sour gas ، Sewer gas و Stink damp خوانده میشود. نام شیمیایی آن سولفیدهیدروژن و از خانواده Inorganic میباشد.
هیدروژن سولفوره گازی بیرنگ و شدیداً سمی است که به آسانی در آب حل شده و دارای قابلیت اشتعال و انفجار است. سولفید هیدروژن (H2S ) گازی خطرناک و کشنده است که در غلظتهای پایین بوی تخممرغ گندیده و در غلظتهای بالا بوی شیرین دارد.
این گاز قابل انفجار بوده و چنانچه در غلظتهای بین 4% تا 44% در هوا، در معرض شعله باز و یا منبع تولید جرقه قرار گیرد باعث ایجاد حریق و انفجار میشود. شعله آن آبی رنگ است و با افزایش دما و حرارت، شدت اشتعال آن بیشتر میگردد. به هنگام نشت، چون سنگین تر از هواست، بدون اینکه به سمت بالا حرکت کند تا مسافت زیادی پخش شده و در صورت مشتعل شدن خسارات جانی و مالی فراوانی بر جای میگذارد.
مقدمه :
استفاده از مواد شیمیائی خطرناک باید مطابق با اصول استاندارد ادارة ایمنی و سلامت شغلی
[occupational safety and Health Administration(OSHA)] باشد.برای اجرای این استاندارد باید تدابیر محافظت در برابر مواد شیمیایی (CHP) نوشته شود. این تدابیر باید سلامتی افرادی را که در آزمایشگاه با مواد شیمیائی خطرناک کار می کنند تأمین کند.
- برگ اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی ‹‹MSDS››
ادارة ایمنی و سلامت شغلی‹‹OSHA›› لازم دانسته است که تمام سازندگان، بازرگانان عمده فروش، و توزیع کنندگان مواد شیمیایی برگ اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی ‹‹MSDS›› برای موادی که تولید می کنند یا می فروشند تهیه کنند. OSHAهمچنین لازم دانسته که کارفرمایان یک کپی از MSDS مواد شیمیایی خطرناک تهیه و در مکانی که با این مواد سروکار دارند نگهداری کنند. این اطلاعات‹‹MSDS›› باید در تمام اوقات کاری در دسترس افراد باشد.عموماً برگه های اطلاعات MSDSبا ماده شیمیایی سفارش شده توسط شرکت سازنده داده می شود یا می توان آن را بعداً دریافت کرد.دسترسی به MSDS یک ماده شیمیایی از طریق لینکهای موجود در وب سایت واحد ایمنی و سلامت امکان پذیر است .
قبل از کارکردن با هر ماده شیمیایی ابتدا با استفاده از MSDS آن با خطرات و نکات ایمنی مربوطه باید آشنا شد.برگه های اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی حاوی اطلاعاتی است که عبارتند از : نام ماده شیمیایی- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی- سمیت آن- شیوه صحیح جابجایی و نگهداری آن- روشهای صحیح اقدامات اورژانسی اولیه و ...
به طور کلی یک MSDS حاوی اطلاعات گوناگونی می باشد که تعدادی از آنها عبارتند از :
1- هویت ماده شیمیایی 2- ترکیب یا اطلاعات مربوط به اجزاء سازندة آن 3- آشنایی با خطرات احتمالی 4- اقدامات اولیه اورژانسی 5- اقدامات اولیه در مواجهه با حریق 6- اقدامات اولیه در صورت ریختن اتفاقی ماده شمیایی 7- شیوه صحیح حمل و نقل و نگهداری 8- روشهای مهارکردن سرایت آن/ محافظت افراد در برابر ماده شیمیایی 9- خواص فیزیکی و شیمیایی 10- پایداری و واکنش پذیری 11- اطلاعات سمیت ماده شیمیایی 12- اطلاعات اکولوژیکی 13- اصول صحیح معدوم کردن پسماندهای آن 14- اطلاعات لازم در مورد جابجا کردن آن 15- سایر اطلاعات
پاسخ هر سؤالی در مورد MSDS را در آدرس زیر می توان یافت.
جستجوی MSDS در آدرس زیر امکان پذیر است.
http://www.msdssearch.com/msdssearch.htm
برچسب نام ماده شیمیایی :
Whenever you perform any action with mercury it will spill and splash. It inevitably forms tiny beads that cling to many surfaces and roll several feet away. Large drops quickly break up into thousands of small ones as described above.
Mercury can be handled safely by a professional chemist, although you should minimize or eliminate its use whenever possible. Here are some prudent practices when using mercury:
بیماریهای ناشی از عوامل شیمیایی این بیماریها و سوانح بر حسب راه ورود به بدن انسان به سه دسته طبقهبندی میشوند:
۲- برای آگاهی از خطرات مواد شیمیایی و به کارگیری اقدامات احتیاطی در هنگام کار با آنها برچسب روی مواد شیمیایی و برگه اطلاعات ایمنی و بهداشتی این مواد را مطالعه کنید.
۳- به دستورالعملها، توصیهها، نکات احتیاطی ذکرشده بر روی برچسبهای مواد شیمیایی توجه کنید و آنها را به کار گیرید.
۴- بررسی کنید که آیا امکان دارد بتوان از موادی که ایمنتر هستند و خطر کمتری دارند استفاده کرد؟
۵- محل کار خود را همیشه منظم و مرتب نمایید و محل نگهداری ظروف مواد شیمیایی با برچسبهای مناسب و قابل رویت مشخص باشد.
۶- مواد شیمیایی فرار و قابل اشتعال را تفکیک نموده و دور از میزکار خود قرار دهید.
۷- از اقدامات کنترلی موجود مثل تهویه و … که برای کنترل بخارات ناشی از مواد شیمیایی تعبیه شدهاند بطور کامل استفاده کنید.
۸- هرگونه نقص و اختلال در سیستم تهویه، تجهیزات حفاظت فردی و غیره را سریعاً گزارش کنید.
۹- از ماسکهای تنفسی و دیگر تجهیزات حفاظتی خود (مثل دستکشها و …) استفاده کنید و آنها را در یک محل تمیز نگهداری کنید.
۱۰- تجهیزات حفاظتی خود (مثل ماسکها و دستکشها و …) را تمیز نگهداشته و مطمین باشید که برای شما اندازه و متناسب هستند.
۱۱- در مکانهایی که مواد شیمیایی وجود دارند از خوردن و استعمال دخانیات خودداری کنید.
۱۲- از استفاده بیش از حد و غیرضروری مواد شیمیایی خودداری کنید، درب ظروف مواد شیمیایی را محکم ببندید تا از تبخیر و رها شدن آنها در فضا جلوگیری کنید.
۱۳- پارچهها و کهنههای آغشته به مواد شیمیایی را از اطراف محل کار جمعآوری کنید.
۱۴- حتی الامکان از تماس پوستی با هر نوع ماده شیمیایی خودداری کنید و از تجهیزات حفاظتی مثل دستکش، عینک و پیشبند و … استفاده کنید.
۱۵- هیچ گاه از مواد شیمیایی (مثل تینر، بنزین و …) برای تمیز کردن رنگها و آلودگیهای دیگر از روی پوستتان استفاده نکنید.
۱۶- در برخی موارد با بازکردن درب پنجره میتوانید از تهویه طبیعی برای کنترل بخارات مواد شیمیایی استفاده کنید.
۱۷- از ورود افراد متفرقه و غیرحرفهای به محیط کار و نگهداری مواد شیمیایی ممانعت بعمل آورید.
۱۸- پس از کار با مواد شیمیایی و قبل از خوردن، سیگار کشیدن و … دستهایتان را بطور کامل بشویید.
۱۹- در محلهایی که مواد شیمیایی حاوی کلر وجود دارد از انجام فعالیتهایی مثل حرارتدهی، جوشکاری و … خودداری کنید چرا که گازهای فوقالعاده سمی منتشر خواهد شد.
۲۰- هیچگاه لباس کار خود را برای شستشو به خانه نبرید چرا که با این کار اعضای خانواده خود را نیز در معرض آلودگیهای محیط کار قرار میدهید.
۱- آگاهی شما از خطرات ناشی از مواد شیمیایی و نحوه پیشگیری از این خطرات اهمیت زیادی دارد. ج- بیماریهای پوستی مانند جذب تترا اتیل سرب، فنل، تی ان تی و غیره. اقدامات احتیاطی جهت پیشگیری از عوارض ناشی از مواجهه با عوامل شیمیایی در آزمایشگاه ب- بیماریهای دستگاه تنفس ناشی از گرد و غبار که به «پنوموکونیوزها» یا بیماریهای ریوی معروف هستند. الف- بیماریهای دستگاه گوارشی که با ورود مواد شیمیایی از راه دهان مثل سیانورها، ارسنیک، فسفر، اسیدها و غیره ایجاد میشود.ترکیبات جیوه
compounds of Mercury
کارن وترهان یک پروفسور بین المللی شیمی و یک محقق ماهر در زمینه اثر فلزات سنگین بر روی سیستم های زنده و بویژه نقششان در ایجاد سرطان بود . اما خود او سرانجام قربانی یک فلز سنگین سمی شد . |
دانشمندان با خطرات موجود در آزمایشگاهها کم و بیش آشنایند. خطراتی همچون اسیدها و بازهای غلیظ، سرنگهای حاوی مواد شیمیایی و یا مواد رادیواکتیو و ویروسهای مرگبار. اما در این میان، برخی از خطرات هم هستند که نیاز به ریزبینی و دقت بیشتری دارند. حساسیت به مواد شیمیایی یا حیوانات آزمایشگاهی، خطری است که به طور دائم، دانشمندان را تهدید میکند. البته اطلاعات در مورد شیوع این مشکلات هماکنون بسیار اندک است و بنابراین ممکن است در طولانی مدت خطرات بیشتری خود را نشان دهند که درحال حاضر شناختهشده نیستند. با این وجود، حتی درمورد خطرهای شناخته شده نیز، خیلی وقتها دقت کافی به عمل نمیآید و برای رسیدن به جواب آزمایشها، مرحله سلامت و ایمنی ندیده گرفته میشوند. این سهلانگاریها عموما مشکلی به وجود نمیآورند، اما گاهی تحقیقات را به تاخیر میاندازند یا باعث آسیب جسمی و حتی مرگ میشوند.
سایت های مرتبط با خطرات و مسمومیت های شیمیایی
Agency for Toxic Substances and Disease Registry
Chemical Hazards Communication Society
Environmental Health Perspectives
Imperial College, University of London
Institution of Chemical Engineers
International Agency for Research on Cancer
International Agency for Research on Cancer - Monograph Series
International Program on Chemical Safety
International Program on Chemical Safety Documents
Kings College, University of London
London School of Hygiene and Tropical Medicine
MRC Institute of Environment and Health
MSDS Online - A source of chemical safety datasheets
National Chemicals Emergency Centre (NCEC)
Pesticide Safety Directorate (PSD)
Royal Society of Chemistry (RSC) www.irche.com
TIAFT - International Association of Forensic Toxicologists
United Nations Environment Program
US Environmental Protection Agency
واکنش در شرایط اضطراری
مقدمه : تغییری ناگهانی ، شدیدتر از حالت عادی و غافلگیری تهدید آمیز را بحران یا شرایط اضطراری تعریف می کنند. در این شرایط که با غافلگیری همراه بوده است صدمات جانی و مالی زیادی حادث شده که جهت کاهش یا حذف این صدمات باید اقداماتی پیش بینی و انجام گیرید. در جوامع مترقّی و امروزی نیروی کار روز به روز به سوی مدیریت شخصی پیش میرود. آنان باید اصول و روش بهسازی ، بند ، بسط و گسترش همه جانبه را بیاموزند. در شرایط کنونی جهان و جامعه انسانی ما ، همه باید بیاموزند که خود را اداره و مدیر خود باشند. در وضعیت عادی همه چیز بصورت مطلوب پیش میرود و نتیجه مثبت ارزیابی میگردد. ولی چنانچه اوضاع غیر عادی و به عبارت دیگر بحرانی شود، نوع دیگری از مدیریت لازم است «مدیریت بحران». به عبارتی دیگر بسیاری از مدیران خرد و کلان در شرایط عادی عملکرد و مدیریتی مطلوب را عرضه مینمایند ولی در شرایط بحرانی به دلیل عدم درک صحیح و تفهیم موضوع فرایند مدیریتی ایشان درست نمی باشد. آنان باید سه اصل ایثار، صبر و واکنش پذیری سریع را در هنگام بحران و به همراه دیگر تخصصها و عوامل تحت فرمان رعایت نمایند. هدف از بررسی و سیاست گذاری در جهت واکنش در شرایط اضطراری ، تعیین استراتژی خاص در جهت جلوگیری یا کاهش صدمه به پرسنل در شرایط خطرناک مانند آتش سوزی های مهیب ، سیل ، زلزله ، جنگ و انفجار تجهیزات بوده که در بر گیرنده آموزش به پرسنل در جهت آمادگی و تدارک وسایل لازم در این شرایط می باشد. سوالی که همیشه بعد از بوجود آمدن این شرایط همه از هم می پرسند این است: مسئول واکنش کیست ؟ مسئول واکنش در این شرایط میتواند مدیریت شرکت ، کارشناس ایمنی و بهداشت ، سرپرستان یا پرسنل در گیر کار باشند . اما چیزی که شرعا و عرفا مهم بوده و قانون بر آن صحه گذاشته است صیانت از نیروی انسانی است. پس مسئول حفاظت از نیروی انسانی مدیریت است که در سطوح مختلف به کوچکترین جزء که همان پرسنل باشند تفکیک می شود. پس همه در برابر دیگری مسئولند اما مدیریت بحران با کیست ؟ شناخت بحران و مسئله ، ارزیابی اطلاعات ، بررسی اخبار مربوطه، توجه به امکانات و توامندیهای موجود، پیشدستی در مقابل شایعات، ارزیابی راه حلهای موجود و نهایتاً انتخاب بهترین راه. اخذ مشاورة مطلوب، بهرهمندی از متخصصین ویژه در کادر مدیریت. شناخت زمان و مکان و آشنایی کامل با ارکان اجرایی تحت مدیریت از وظایف اصلی مدیریت بحران می باشد.
چگونگی واکنش در این شرایط :
امکان سنجی و نیاز سنجی در پیشبرد اهداف یک سازمان در شرایط عادی و غیر عادی و مشخص نمودن موارد ، مشکلات و وظایف هریک از مدیران ، سرپرستان و پرسنل ذیربط می تواند در واکنش سریع و به موقع که همانا کاهش خطرات و صدمات باشد مثمر ثمر باشد. اعمالی که باید در این رابطه صورت گیرد به قرار ذیل می باشد: 1. شناسایی فرایند 2. تهیه نقشه سایت کارخانه و راههای فرار اضطراری3. شناسایی نقاط و فعالیت های خطرناک و اضطراری
4. تهیه نقشه نقاط خطرناک همراه با راههای خروج و مکان های امن
5. مشخص نمودن تجهیزات مورد نیاز 6. تعیین نیاز سنجی آموزش های لازم در جهت مقابله با این گونه حوادث غیر مترقبه 7. آموزش تئوری ، انجام مانور و باز آموزی در دوره های متوالی
8. مشخص نمودن فرد یا افرادی که مدیریت بحران در این شرایط را بدست گیرد
ü اصول اجرایی :
مدیریت با هماهنگی کارشناسان ایمنی و بهداشت صنعتی ، تکنسین های تولید و تعمیرات باید نقاط نا ایمن ، ایمن و خطرزا را شناسایی و نوع خطر را با توجه به نوع فعالیت مشخص نمایند. دفتر فنی نیز باید نقشه سایت ، تجهیزات نقاط امن ، راههای خروجی اضطراری و تابلوهای پست انتظار و هشدار دهنده را تهیه و در ورودی سایت نصب و با هماهنگی مسئولین آموزش ، آموزشهای لازم را به پرسنل ارائه دهند. ( توصیه میشود در هنگام بروز هر حادثه که منجر به آتش سوزی گردد محل کار خود را ترک و به بیرون از سایت فرار نمایند و سپس با حفظ آرامش به آتش نشانی ، سرپرست خود و یا شیفت فورمن اطلاع دهند )
با توجه به تعیین وسایل لازم ، نسبت به انجام مانور با امکانات موجود اقدام و گزارشات مانور را ثبت مینمائید سپس با تدارک وسایل و آموزش پرسنل نسبت به انجام مانور اقدام تا اثر بخشی تمهیدات تدارک شده مشخص گردد.
در تهیه نقشه ها و نیاز سنجی آموزشی باید موقعیت ، جهت ، دوری و نزدیکی به سایت فعالیت و کلیه مواردی که ایجاد حادثه می نماید را مد نظر قرار دهید.
H2S چیست؟
• یک گاز بسیار سمی است که می تواند در یک لحظه راههای تنفسی را فلج کند و موجب مرگ گردد ودربعضی فرایندهای صنعتی و زیست محیطی مانند بهره برداری نفت ، حفاری ، پالایشگاه ، شیلات ، کشاورزی و فاضلاب وجود دارد.همراه با نفت با شعله آبی می سوزد و ایجاد سولفور نیدریت (SO2 ) می کند . SO2 از هوا سنگین تر است در نتیجه همیشه در پایین جمع می شود. در روزهای مرطوب و مه آلود میزان آن بیشتر خواهد بود.گاز هیدروژن سولفوره در نزدیکی سطح زمین و در گودیها و همچنین مکانهایی که با موانع محصور هستند به علت سنگینی و غلظت زیاد خطرات بیشتری دارد. گازی است که در گل حفاری به سادگی حل می شود و به تمام وسایل فلزی که با گل حفاری در تماس هستند لطمه می زند .چون از هوا سنگین تر است معمولاَ در محیط های بسته و در پایین جمع می شود (نزدیک پایه های دکل نفت در دریا – در حوالی Pits, Shall Shaker و پمپ ها و محوطه درینها ، در محوطه Caller Deck).
• اثرH2S بر بدن انسان
زمانی که استنشاق میشود ، از طریق ریه ها بطور مستقیم وارد جریان خون می شود . اگر مقدار کم باشد H2S بلافاصله با اکسیزن خون خنثی می شود ولی وقتی مقدار H2S در خون بالا است قسمت بازمانده آن خون را مسموم می کند. با رسیدن خون مسموم به مغز تمام مراکز مغزی که فعالیت های تنفسی را کنترل می کنند فلج می شوند. ششها از کار می ایستند و موجب خفگی می گرد میزان تاثیرات H2S روی بدن به موارد زیر بستگی دارد:
• زمان = مدت تنفس H2S
• تکرار = مراتبی که شخص در معرضH2S قرار گرفته در یک مدت کوتاه
• مقدار H2S = غلظت H2S موجود در هوای تنفس شده
• مقاومت بدنی = قوی بودن یا ضعیف بودن فرد
• مشکلات تنفسی و آسم
• دلایل دیگر = وجود الکل در خون – مشکلات روانی و غیره
علائم مسمومیت:
کمک های اولیه :
در صورت مصدومیت با H2S به صورت زیر اقدام کنید:
امدادرسان بایستی خود از تجهیزات حفاظتی استفاده کند تا مسموم نشود.
نکات ایمنی مهم در برخورد با H2S
• هرگز خونسردی خود را از دست ندهید
• جهت باد را همیشه مورد نظر بگیرید
• هرگز زیر بادی که از محیط آلوده می آید توقف نکنید (فوری به منطقه مخالف بروید)
• با احتیاط زیاد وارد محوطه کار و محیط های آلوده شوید
• همواره فعالیت و موقعیت و محل کارکنان را زیر نظر داشته باشید
• راههای خروجی اضطراری را بشناسید و از مسدود نبودن آنها اطمینان حاصل کنید
• شعله آتش در محوطه نباید وجود داشته باشد
• هوای محوطه های الوده را مرتب عوض کنید
• تعداد کارکنان جایی که خطر H2Sوجود دارد باید حداقل باشد
• یک تیم نجات باید همیشه در محل آماده باشد
• از وسایل تجهیزات فردی استفاده کنید
• هرگز برای کمک به فردی که در خطر است بدون وسایل و تجهیزات حفاظتی (ماسک هوا و غیره ) اقدام نکنید
مشخصات گاز آمونیاک
آمونیاک گازی است بی رنگ ، بسیار محلول در آب ، قلیائی با بوی مشخص و زننده که می تواند باعث آسیب وسیع سرتا سر مجاری تنفسی شود حد آستانه مجاز 25 قسمت در میلیون ( 25ppm ) میباشد . آمونیاک در تماس با رطوبت سطوح مخاطی موجود در راههای هوائی و تشکیل ماده قلیائی هیدروکسید آمونیم را داده که باعث تخریب سطوح مخاطی میگردد .
تنفس غلظت 400 ppm تا 700ppm این گاز باعث التهاب فوری در چشم و بینی و گلو می گردد و استشمام 3500 تا 6500ppm آن برای مدت نیم ساعت کاملا" خطرناک بوده و تماسهای کوتاه مدت 5000º تا 10000 ppm از این گاز کشنده میباشد .
حد قابل اشتعال آمونیاک مقدار 16 تا 25 در صد حجمی میباشد . خطرات آتش گیری آن پائین و انفجار خود بخود نیز ندارد بجز اینکه در معرض flame و یا آتش قرار گیرد که دراینگونه انفجارها صدای مهیبی دارد .
در تماس با پوست عوارض آن شامل :
قرمزی پوست ، خارش ، تاول ، آسیبهای بافتی بوجود خواهد آمد .
در چشم : باعث قرمزی و سوزش ، زخم قرنیه خواهد شد .
تدابیر درمانی :
ü خارج ساختن مصدوم از محیط آلوده
ü بیرون آوردن لباسهای آلوده مصدوم
ü باز کردن راه هوائی و پیشگیری از اختلالات تنفسی ، افرادی که دچار ضایعات صورت و دهان شده اند احتمالا" بیشتر در معرض خطر ابتلاع به انسداد حاد حنجره هستند .
ü رساندن سریع مصدوم به یک مرکز درمانی
ü اگر آمونیاک یا هر ماده قلیائی دیگر بصورت مایع خورده شده باشد . انجام لاواژ ( شستشوی معده ) و دادن 2 تا 3 بار شیر و آب به میزان 240-120 میلی لیتر مؤثر است دادن سرکه ، آب لیمو ، سیب ، پرتقال ، پارافین مایع ، نشاسته ، شیر و سفیده تخم مرغ و روغن زیتون نیز مؤثر میباشد .
ü گرم نگه داشتن مصدوم
ü در صورت تماس پوستی : خارج کردن لباسهای آلوده و شستشو با آب زیاد و سرم نرمال سالین حداقل به مدت یک ساعت و یا تا رفع هر نوع احساس خاصی مثل سوزش و خارش .
ü در صورت تماس چشمی : شستشوی چشم یا آب زیاد و یا سرم نرمال سالین حداقل به مدت 1-5/. ساعت و رساندن سریع یه چشم پزشک .