گاز هیدروژن سولفوره (H2S) و راههای مقابله با آن

گاز هیدروژن سولفوره (H2S) و راههای مقابله با آن 

1- مقدمه

بررسی نتایج تحقیقاتی که در زمینه ریشه یابی حوادث در عملیات حفاری و احداث تونل صورت گرفته است نشان دهنده نقش عوامل اثر گذار مدیریتی و انسانی در بروز حوادث می‌باشد.

در این میان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

·  ضعف سازمان در برقراری سیستم پیوسته ( H.S.E ) مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست

·  خطای انسانی و ضعف فرهنگی

·  عدم رعایت دستورالعمل‌ها و مقررات و استاندارد‌ها

·  عدم کفایت و نقص در سیستم های آموزشی کارگاهی

کتابچه آموزشی گاز هیدروژن سولفوره(H2S) و راههای مقابله با آن با هدف آگاه سازی و ایجاد زمینه‌های همکاری متقابل پرسنل و مجموعه مدیریت طرح تونل نوسود تهیه گردیده و می‌تواند ضمن کاهش خسارات مرگ‌بار در بروز حوادث، مدیریت مؤسسه مهندسی رهاب را در اهداف بلند مدت توسعه اقتصادی و سازندگی یاری نماید.

2- H₂S چیست؟

هیدروژن سولفوره با نامهای دی‌هیدروژن سولفاید، سولفورهیدروژن سولفورات، هیدروسولفوریک، گازترش، Swamp gas ، هپاتیک اسید، Sour gas ، Sewer gas و Stink damp خوانده می‌شود. نام شیمیایی آن سولفیدهیدروژن و از خانواده Inorganic می‌باشد.

هیدروژن سولفوره گازی بی‌رنگ و شدیداً سمی است که به آسانی در آب حل شده و دارای قابلیت اشتعال و انفجار است. سولفید هیدروژن  (H₂S ) گازی خطرناک و کشنده است که در غلظتهای پایین بوی تخم‌مرغ گندیده و در غلظتهای بالا بوی شیرین دارد.

این گاز قابل انفجار بوده و چنانچه در غلظتهای بین 4% تا 44% در هوا، در معرض شعله باز و یا منبع تولید جرقه قرار گیرد باعث ایجاد حریق و انفجار می‌شود. شعله آن آبی رنگ است و با افزایش دما و حرارت، شدت اشتعال آن بیشتر می‌گردد. به هنگام نشت، چون سنگین تر از هواست، بدون اینکه به سمت بالا حرکت کند تا مسافت زیادی پخش شده و در صورت مشتعل شدن خسارات جانی و مالی فراوانی بر جای می‌گذارد.

3- مشخصات فیزیکی و شیمیایی گاز هیدروژن  سولفوره

مدیریت ریسک

 

هیچ کس فکر نمی کرد مدیریت ریسک اهمیتی داشته باشد. لائورنس فینک، مدیرعامل «بلک راک» به مجله هفته تجارت گفت: در طول دوران فعالیت بلک راک، ما خاطرنشان کرده ایم که مدیریت ریسک از اهمیت بالایی برخوردار است. قیمت سهام بلک راک، از ابتدای سال 2007 در حدود 36درصد افزایش داشت.
مقایسه این افزایش با روند تقریبا ثابت مشاهده شده برای گلدمن ساچز و زیان 25درصدی برای متوسط موسسات مالی موجود در شاخص استاندارد اند پورز (500 S&P) قابل تامل است.
هرچه همگرایی راهبردگذاری و مدیریت ریسک و پذیرش آن در سازمان به عنوان فاکتورهای رقابتی تلقی شود، مدیریت ریسک و کنترل های داخلی برای همه انواع سازمان ها از اهمیت بیشتری برخوردار می شود. در مورد بلک راک، توانمندی لازم برای شناسایی و مدیریت اثربخش ریسک ها از طریق راهبرد بهتر و کنترل های داخلی قوی تر، منجر به قابلیت سودآوری برتر آن نسبت به سایر رقبایش شد.
برعکس، مری لانچ و سیتی گروپ هر دو به دلیل توفیق کمتر در مدیریت ریسک های صنعت مشابه، میلیاردها دلار از دست دادند، همچنان که در جابه جایی مدیران رده بالای خود از جمله مدیرعامل دچار این معضل شدند.

ایمنی کار با مواد شیمیایی

مقدمه :
استفاده از مواد شیمیائی خطرناک باید مطابق با اصول استاندارد ادارة ایمنی و سلامت شغلی
[occupational safety and Health Administration(OSHA)] باشد.برای اجرای این استاندارد باید تدابیر محافظت در برابر مواد شیمیایی (CHP) نوشته شود. این تدابیر باید سلامتی افرادی را که در آزمایشگاه با مواد شیمیائی خطرناک کار می کنند تأمین کند.

- برگ اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی ‹‹MSDS››

ادارة ایمنی و سلامت شغلی‹‹OSHA›› لازم دانسته است که تمام سازندگان، بازرگانان عمده فروش، و توزیع کنندگان مواد شیمیایی برگ اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی ‹‹MSDS›› برای موادی که تولید می کنند یا می فروشند تهیه کنند. OSHAهمچنین لازم دانسته که کارفرمایان یک کپی از MSDS مواد شیمیایی خطرناک تهیه و در مکانی که با این مواد سروکار دارند نگهداری کنند. این اطلاعات‹‹MSDS›› باید در تمام اوقات کاری در دسترس افراد باشد.عموماً برگه های اطلاعات MSDSبا ماده شیمیایی سفارش شده توسط شرکت سازنده داده می شود یا می توان آن را بعداً دریافت کرد.دسترسی به MSDS یک ماده شیمیایی از طریق لینکهای موجود در وب سایت واحد ایمنی و سلامت امکان پذیر است .

قبل از کارکردن با هر ماده شیمیایی ابتدا با استفاده از MSDS آن با خطرات و نکات ایمنی مربوطه باید آشنا شد.برگه های اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی حاوی اطلاعاتی است که عبارتند از : نام ماده شیمیایی- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی- سمیت آن- شیوه صحیح جابجایی و نگهداری آن- روشهای صحیح اقدامات اورژانسی اولیه و  ...

به طور کلی یک MSDS حاوی اطلاعات گوناگونی می باشد که تعدادی از آنها عبارتند از :

1-  هویت ماده شیمیایی 2-  ترکیب یا اطلاعات مربوط به اجزاء سازندة آن 3-  آشنایی با خطرات احتمالی 4-  اقدامات اولیه اورژانسی 5-  اقدامات اولیه در مواجهه با حریق 6- اقدامات اولیه در صورت ریختن اتفاقی ماده شمیایی 7-  شیوه صحیح حمل و نقل و نگهداری 8- روشهای مهارکردن سرایت آن/ محافظت افراد در برابر ماده شیمیایی 9- خواص فیزیکی و شیمیایی 10-  پایداری و واکنش پذیری 11-  اطلاعات سمیت ماده شیمیایی 12-  اطلاعات اکولوژیکی 13- اصول صحیح معدوم کردن پسماندهای آن 14-  اطلاعات لازم در مورد جابجا کردن آن 15-  سایر اطلاعات

پاسخ هر سؤالی در مورد MSDS را در آدرس زیر می توان یافت.

http://www.ilpi.com/msds

جستجوی MSDS در آدرس زیر امکان پذیر است.

http://www.msdssearch.com/msdssearch.htm

برچسب نام ماده شیمیایی :

ساختمان کریستالی نیمه هادی

عامل موثر بر چگونگی حرکت الکترون ها و حفرها چیزی نیست جز درجه حرارت. درجه حرارت صفر مطلق ساختمان کریستالی نیمه هادی هایی نظیر ژرمانیوم و سیلسکن را تحت تاثیر خود قرار می دهد. یعنی در این درجه حرارت الکترون ها کاملا در باند ظرفیت قرار گرفته و نیمه هادی نظیر یک عایق عمل می کند. (به علت اینکه هیچ الکترون آزادی در باند هدایت خود ندارد).
اگر درجه حرارت افزایش یابد الکترون های لایه ظرفیت انرژی کافی کسب کرده و پیوند کو والانسی خود را شکسته وارد باند هدایت می شوند. به مراتب ای جابه جایی باعث تولید حفره ناشی از الکترون می گردد.
انرژی لازم برای شکستن چنین پیوندی در سیلسکن 1.1(الکترون ولت) و در ژرمانیوم 0.72 (الکترون ولت) می باشد. اهمیت حفره در این است که نظیر الکترون حامل جریان الکتریکی بوده و و نظیر الکترون آزاد عمل می نماید. حال آنکه تا چندی پیش دانشمندان حفره ها را حامل جریام نمی دانستند!
هنگامی که یک پیوند از الکترون خالی شده و حفره ای در آن به وجود می آید در این صورت الکترون های ظرفیت اتمهای مجاور در باند ظرفیت به سادگی قادر به اشغال این حفره هستند. الکترونی که از یک پیوند کووالانسی دیگر این حفره را اشغال می کند خود یک حفره بر جای می گذارد. بنابر این می توان به جای حرکت الکترون های باند ظرفیت تصور نمود که در این باند حفره ها حرکت می نمایند.

بازیافت لجن‌های مخازن نفت خام

نفت خام با داشتن مواد سنگینی مانند: آسفالتین، واکس ، رسوبات و آب بر اثر نگهداری در مخازن، در دراز مدت ، در کف مخازن رسوبی به نام لجن ایجاد می‌نماید. که ارتفاع آن از حدود 10 CM تا بیش از چند متر هم می‌رسد.عمل بازیافت لجن توسط نفت خام، طی چندین مرحله انجام می شود . بدین صورت که روی نمونه لجن توزین شده چندین برابر وزن آن نفت خام افزوده و توسط همزن الکتریکی عمل بازیافت را سرعت بخشیده، پس از زمان معین لایه بازیافت شده را توسط پمپ الکتریکی خارج و باقیمانده را با عملیات مشابه تکرار نموده، تا تمامی هیدروکربورهای موجود در لجن بازیافت گردد. مقدار واکس هر لایه بازیافت شده مشخص و در حدود مقدار واکس نفت خام است .  

قابل توجه اینکه این مطلب قبلا در آدرس زیر بود: 

http://dbase.irandoc.ac.ir/00148/00148533.htm

مرجع

آبکاری

 

فرایند آبکاری معمولا″ با فلزات گرانبها چون طلا و نقره ‌و کروم جهت افزایش ارزش فلزات پایه مانند آهن ‌و مس ‌و غیره و همچنین ایجاد روکشی بسیار مناسب (در حدود میکرومتر) برای استفاده از خواص فلزات روکش کاربرد دارد. این خواص می‌تواند رسانایی الکتریکی و جلوگیری از خوردگی باشد. فعل و انفعال بین فلزها با واسطه‌های محیطی موجب تجزیه و پوسیدگی آنها می‌شود چون فلزها میل بازگشت به ترکیبات ثابت را دارند. پوسیدگی فلز ممکن است به صورت شیمیایی(توسط گازهای خشک و محلولهای روغنی گازوئیل و نفت و مانند اینها) و یا الکتروشیمیایی (توسط اسیدها و بازها و نمک‌ها) انجام پذیرد. طبیعت و میزان خوردگی به ویژگی‌های آن فلز٬ محیط و حرارت وابسته است. روشهای زیادی برای جلوگیری از خوردگی وجود دارد که یکی از آنها ایجاد روکشی مناسب برای فلزها می‌باشد و معمول‌ترین روشهای روکش فلزها عبارتنداز: رنگین کردن فلزات ٬ لعابکاری ٬ آبکاری با روکش پلاستیک٬ حفاظت کاتدیک‌ و آبکاری با فلزات دیگر.  

ادامه....

لینک

شیمی دارویی

 

 مقدمه:

شیمی ‌دارویی ، جنبه‌ای از علم شیمی ‌است که درباره کشف ، تکوین ، شناسایی و تغییر روش اثر ترکیبات فعال زیستی در سطح مولکولی بحث می‌کند و تاثیر اصلی آن بر داروهاست، اما توجه یک شیمی‌دان دارویی تنها منحصر به دارو نبوده و بطور عموم ، دیگر ترکیباتی که فعالیت زیستی دارند، باید مورد توجه باشند. شیمی ‌دارویی ، علاوه بر این ، شامل جداسازی و تشخیص و سنتز ترکیباتی است که می‌توانند در علوم پزشکی برای پیشگیری و بهبود و درمان بیماریها بکار روند. 

لینک

فتو شیمی Photo Chemistry