شیمی - بازرسی فنی

وبلاگ هر هفته یک حدیث به آدرس www.hadis89.blogsky.com منتظر مشتاقان احادیث پیامبر و ائمه معصومین (ع) می باشد.

شیمی - بازرسی فنی

وبلاگ هر هفته یک حدیث به آدرس www.hadis89.blogsky.com منتظر مشتاقان احادیث پیامبر و ائمه معصومین (ع) می باشد.

کاربرد نانو در تصفیه آب

کاربرد نانو در تصفیه آب

*مقدمه :

حدود دو سوم کره زمین را آب فرا گرفته است . که از این میزان آب حدود 97 در صد آن غیر قابل آشامیدن هست . بر اساس پیش بینی سازمان ملل در سال 2035 میلادی حدود 48 کشور (یعنی 32 درصد جمعیت جهان ) دچار کمبود آب آشامیدنی می شوند. در آغاز قرن بیست و یکم دانشمندان تمرکز خود را ،  بر روی فن آوری نوینی ( فناوری نانو ) معطوف کردند . این فناوری برای اولین بار حدود چهل سال پیش مطرح شد . البته روش های دیگری نیز برای دسترسی به آب قابل شرب وجود دارد که از جمله آن می توان به استفاده از دستگاه آب شیرین کن  اشاره کرد که این سامانه بروی آب های شور دریا و یا رودخانه ها قرار گرفته و آب قابل شرب را برای ما تامین می کند . که در ذیل به معایب استفاده از این سامانه و برتری فناوری نوین نانو بر این روش اشاره خواهیم کرد .

 * اطلاعات آماری موجود در مورد آبها :

 50  درصد آبهای زیرزمینی و 78 درصد آب رودخانه ها در مناطق شهری غیر قابل شرب می باشند .

 * معایب استفاده از سامانه آب شیرین کن ها :

  1- تغییر در اکوسیستم طبیعت به علت تخلیه پسآب های ناشی از تصفیه در طبیعت و ....

 2-با توجه به اینکه این سامانه باید در درون آب قرار گیرد نحوه ی ساخت و اجرای تاسیسات آن بسیار دشوار است .

 3- مجاورت دستگاه ها و تاسیسات آب شیرین کن با آب شور باعث از بین رفتن دستگاه ها  و به کار   بستن  تمهیدات ویژه ای را  می طلبد .

4- باعث افزایش درجه حرارت آب می شود . ( در اثر عبور آب درون دستگاه ها و بازگرداندن پسآب آن به داخل آب )

5- باعث افزایش PH  آب شده و  خاصیت اسیدی آب را زیاد می کند .

6- باعث از بین رفتن ماهی ها و موجودات کوچک و ذره بینی درون آب می شود . (  در اثر برخورد با صافی ها و دستگاه های حرارتی )

 7-  هزینه بسیاری را هم در زمینه ساخت ، نگه داری و همچنین انتفال آب تصفیه شده  در بر دارد .

 مطالب گفته شده در بالا و خصوصا هزینه زیاد و آلودگی شیمایی شدید  منجر به این شد که دانشمندان و محققان در فکر استفاده از روش تصفیه سبز مثل استفاده از فناوری نانو بیافتند .

 * فیلترها بر اساس اندازه منافذشان :

ادامه مطلب ...

تولید صنعتی چسب

 

 

چسب‌های بسیاری برای متصل کردن اجسام مشابه یا غیر مشابه در دسترس هستند. امروزه تقریبا استفاده از چسباننده‌های طبیعی مثل سریش بجز موارد استفاده خاصی منسوخ شده است. در عوض هر روز شاهد تولید و سنتز چسب‌های جدیدی هستیم که منشأ پلیمری دارند. چسب‌ها در اشل صنعتی به شیوه‌های گوناگونی تهیه می‌شوند که در این بحث برخی از مهمترین روشها را معرفی می‌کنیم.

پخت یا پروراندن رزین چسب به صورت یک جسم جامد
اپوکسی‌ها معروفترین چسبهای این گروه هستند که با استفاده از رزینهای سیکلوآلیفاتیک ، طوری فرمولبندی می‌شوند که در دماهای بالا قابل استفاده باشند. برای سنتز چسبهای قوی و نیمه انعطاف‌پذیر از رزینهای اپوکسی با عوامل پخت پلی آمین یا پلی آمید استفاده می‌شود و بیشتر اپوکسی‌ها بدون استفاده از مواد افزودنی هم چسبندگی خوبی دارند. زمان پخت می‌تواند از ثانیه‌ها تا روزها طول بکشد که این امر به کاتالیزورها و دما بستگی دارد
.

اپوکسی فنولی با استفاده از این چسبها می‌توان اتصالاتی پدید آورد که تا 315ºC پایدار هستند. این چسبها در دماهای بالا پرورده می‌شوند و از آنها برای پیوند ساختمانی و لانه زنبوری استفاده می‌شود. از دیگر چسبهای این گروه می‌توان از پلی استرها (که ارزان قیمت و زودگیر و شکننده هستند)، سیلیکونها ، سیانوآکریلاتها و آکریلیها ، نام برد.
 

تبخیر حلال از محلول پلیمر گرمانرم
مواد پلیمری حل شده در حلالها می‌توانند چسبهای مفیدی تشکیل دهند. با تبخیر حلال ، پلیمر گرمانرم جامدی حاصل می‌شود که به چسب حلال معروف است. از این گروه می‌توان نیتروسلولز را نام برد که سالها محلول 10 تا 25 در صد آن به عنوان چسب هواپیما و یا برای مصارف خانگی استفاده می‌شد.
آکریلیها ، محلول رزینهای آکریلیک پرورده شده هستند و به چسبهای پلاستیک مشهورند و برای متصل کردن پلاستیکهای ABS ، پلی استیرن و آکریلی مؤثرند. سیمانهای لاستیکی هم جزو چسبهای حلال می‌باشند.
 

تبخیر آب از یک شیرابه پلیمری
شیرابه‌ها از ذرات کوچک پلیمر پرورانده شده معلق در آب تشکیل شده‌اند و در موقع تبخیر آب ، ذرات بوسیله نیروهای واندرواسی به یکدیگر متصل می‌شوند. رزین خشک شده ، دیگر در آب حل نمی‌شود. از این چسبها می‌توان پلی وینیل استات را نام برد که برای اتصال قطعات چوبی بکار می‌رود و به صورت شیرابه (محلول در آب) عرضه می‌شود و به نام چسب سفید یا چسب چوب معروف است
.

سرد کردن پلیمر گرمانرم ذوب شده
پلیمرهایی که در دمای مناسب ذوب می‌شوند و دارای نیروهای جاذبه زیادی می‌باشند، بعنوان چسب داغ ذوب شناخته می‌شوند. از انواع پلی استرهای گرمانرم ، پلی آمیدها و پلی اتیلنها ، بعنوان چسب داغ ذوب استفاده می‌شود. این چسبها به صورت لوله‌هایی با ضخامت کم در بازار موجود می‌باشد. در اثر حرارت دادن ، لوله ذوب و جاری می‌شود و با مالیدن به سطح جسم و فشردن سطوح به همدیگر ، اتصال در ضمن سرد شدن انجام می‌شود
.

عوامل اتصال دهنده
موادی که با شیمی دوگانه وجود دارند، می‌توانند به چسبندگی کمک کنند. این ترکیبات دارای دو گروه عاملی متفاوت در دو انتها می‌باشند و معمولیترین آنها عوامل اتصال دهنده سیلان می‌باشند. یک انتهای این ترکیبات ، تولید چسبندگی با شیشه یا مواد معدنی دیگر می‌کند و انتهای دیگر از نظر شیمیایی فعال می‌باشد.

اخیرا ترکیباتی به نام تیتاناتها وارد بازار شده‌اند که مانند سیلان دارای شیمی دوگانه هستند و شبیه آنها عمل می‌کنند، اما برتریهایی هم در برخی خواص نسبت به سیلانها دارند.

 

 

ایزوتوپ ها و کاربرد آنها

ایزوتوپ ها و کاربرد آنها

برای بررسی ایزوتوپها از طیف نگار جرمی استفاده می شود.دستگاههایی از این نوع ابتدا توسط فرانسیس استون (۱۹۱۹) و آرتور دمپستر (۱۹۱۸) با پیروی از اصول روشهایی که جی جی تامسون در ۱۹۱۲ ارایه کرده بود ساخته شد.

 

برای بررسی ایزوتوپها از طیف نگار جرمی استفاده می شود.دستگاههایی از این نوع ابتدا توسط فرانسیس استون (۱۹۱۹) و آرتور دمپستر (۱۹۱۸) با پیروی از اصول روشهایی که جی جی تامسون در ۱۹۱۲ ارایه کرده بود ساخته شد. اگر عنصری شامل چند نوع اتم با جرمهای متفاوت (ایزوتوپها ) باشد، این تفاوت در مقادیر یونهای مثبت حاصل از این اتمها پدیدار می گردد.طیف نگار جرمی یونها را بر حسب مقادیر نسبت بار به جرم ، از یکدیگر جدا می کند، و سبب می شود که یونهای مثبت متفاوت در محلهای مختلف روی یک صفحه عکاسی اثر کند.
وقتی دستگاه کار می کند، اتمهای بخار ماده مورد مطالعه در معرض بمباران الکترونی قرار گرفته و به یونهای مثبت تبدیل می شوند.این یونها بر اثر عبور از یک میدان الکتریکی ، به قدرت چندین هزار ولت ، شتاب پیدا می کنند. اگر ولتاژ این میدان ثابت نگه داشته شود، تمام یونهایی که مقدار بار به جرم مساوی دارند، با سرعت مساوی وارد یک میدان مغناطیسی می شوند. این سرعت، مقدار بار به جرم و شدت میدا مغناطیسی، شعاع مسیر یون را در میدان مغناطیسی تعیین می کند.
اگر شدت میدان مغناطیسی و ولتاژ شتاب دهنده ثابت نگه داشته شوند، تمام یونهایی که مقدار بار به جرم مساوی دارند، در یک محل بر روی صفحه عکاسی متمرکز می شوند. این محل را می توان با تغییر پتانسیلی که موجب شتاب یونها می شود، تغییر داد. ولی یونهایی که مقدار بار به جرم متفاوت دارند در محلهای مختلف روی صفحه عکاسی متمرکز می شوند. هر گاه یک وسیله الکتریکی که شدت اشعه یونی را اندازه می گیرد، جای گزین صفحه عکاسی شود، دستگاه را طیف سنج جرمی می نامیم. با استفاده از طیف سنج جرمی می توان هم جرم اتمی دقیق ایزوتوپها و هم ترکیب ایزوتوپی عناصر (انواع ایزوتوپهای موجود و مقدار نسبی هر یک) را تعیین کرد.
ایزوتوپها، اتمهایی با عدد اتمی مساوی و عدد جرمی متفاوتند. این اتمها دارای خواص شیمیایی بسیار مشابه هم (در اغلب موارد غیر قابل تشخیص) هستند. مثلا در طبیعت دو نوع اتم کلر وجود داردکه هر دو ۱۷ پروتون و ۱۷ الکترون دارند ولی یکی دارای ۱۸ نوترون و دیگری دارای ۲۰ نوترون است. بنابراین، اختلاف ایزوتوپها در تعداد نوترونهای هسته ها آنهاست. بعضی از عناصر فقط به یک شکل ایزوتوپی در طبیعت وجود دارند(مثل سدیم، بریلیم و فلویور). ولی اغلب عناصر بیش از یک ایزوتوپ دارند.مثلا قلع دارای ده ایزوتوپ است. اصطلاح نوکلید، به طور کلی، برای گونه های اتمی به کار می رود.
بسیاری از ایزوتوپها از ایزوتوپها رادیواکتیو هستن ، یعنی ذراتی با فرکانس بالا را از هسته (مرکز) اتمهای خود را ساطع می کنند . از آنها می توان برای دنبال کردن مسیر مواد متحرکی که از دید پنهان هستند ، مانند جریان خون در بدن یک بیمار در بیمارستان ، استفاده کرد.
● جریان خون
مقدار کمی از یک ایزوتوپ رادیو اکتیو به درون جریان خون بیمار تزریق می شود . سپس مسیر آن توسط آشکارسازهای خاصی که فعالیت رادیواکتیویته را مشخص می کنند دنبال می شود . این اطلاعات به یک کامپیوتر داده می شود ، که صفحه آن هر گونه اختلالی ، مانند انعقاد خون در رگها ، را نشان می دهد . با استفاده از روشی مشابه ، می توان از ایزوتوپها برای مطالعه جریان مایعات در تاسیسات شیمیایی نیز استفاده کرد.
● فرسودگی ماشین آلات
آهنگ فرسودگی ماشین آلات صنعتی را نیز می توان با استفاده از ایزوتوپها اندازه گرفت . مقادیر اندکی از ایزوتوپهای رادیواکتیو به بخشهای فلزی ماشین آلات ، مانند یاتاقانها و رینگ وپیستونها اضافه می شود . سپس سرعت فرسودگی با اندازه گرفتن رادیواکتیویته روغنی که برای روغنکاری این بخشها به کار رفته است محاسبه می شود.

پلاستیکها و لاستیکها

لاستیکها:

از ویژگی برجسته لاستیکها مدول الاستیسیته پایین آنها است همچنین مقاومت شیمیایی و سایشی و خاصیت عایق بودن آنها باعث کاربردهای بسیار در زمینه خوردگی میگردد . مثلا لاستیکها با اسید کلریدریک سازگارند و به همین دلیل لوله ها و تانکهای فولادی با روکش لاستیکی سالهاست مورد استفاده قرار میگیرند . نرمی لاستیکها نیز یکی دیگر از دلایل کاربرد فراوان این مواد میباشد مانند شیلنگها، نوارها و تسمه ها ، تایر ماشین و …

لاستیکها به دو دسته تقسیم میشوند :
1. لاستیکهای طبیعی        2. لاستیکها ی مصنوعی

بطور کلی لاستیکهای طبیعی دارای خواص مکانیکی بهتری هستند مانند مدول الاستیسیته پایینتر ، مقاومت در برابر بریدگی ها و توسعه آنها اما در مو رد مقاومت خوردگی لاستیکهای مصنوعی دارای شرایط بهتری هستند.
 لاستیکها ی طبیعی :

لاستیک دارای مولکولهای از ایزوپرن ( پلی ایزوپرن ) می باشد و به صورت یک شیره مایع از درخت گرفته می شود ، ساختمان کویل شکل آن باعث الاستیسیته بالای این ماده می شود (100 تا 1000 درصد انعطاف پذیری).
محدودیت حرارتی لاستیک نرم حدود 160 درجه فارنهایت است ، این محدودیت با آلیاژ سازی تا حدود 180 درجه فارنهایت افزایش می یابد. با افزایش گوگرد و حرارت دادن لاستیک سخت تر و ترد تر می شود. اولین بار در 1839 چارلز گودیر این روش را کشف کرد و آن را ولکا نیزه کردن نامید ، حود 50% گوگرد باعث جسم سختی بنام ابونیت میگردد که برای ساخت توپ بولینگ مورد استفاده قرار می گیرد . مقاومت خوردگی معمولا با سختی نسبت مستقیم دارد .
مدول الاستیسیته برای لاستیکها ی نرم و سخت بین 500 تا 500000 پوند بر اینچ متغیر است.
 لاستیکها ی مصنوعی :
در جنگ جهانی دوم وقتی منابع اصلی لاستیکها بدست دشمن افتاد نیـاز شدیدی برای جایگزینی آن توسط یک ماده مصنوعی احساس می شد. در اوایل دهه 1930 نئوپرن توسط دوپنت بدست آمد ،این ماده پنجمین ماده استراتژیک در جنگ جهانی بود.
امروزه لاستیکها ی مصنوعی زیادی شامل ترکیباتی با پلاستیکها وجود دارند.

فیلرهای نرم کننده و سخت کننده مختلفی برای بدست آوردن خواصی چون الاستیسیته ، مقاومت در برابر خوردگی و مقاومت در برابر حرارت با هم ترکیب می شوند که در ادامه به معرفی چند تا از این مواد میپردازیم :

1 . نئوپرن و لاستیک نیتریل در مقابل نفت و گاز مقاومند. یکی از اولین کاربردهای آن در شیلنگهای پمپ بنزین است .
2 . لاستیک بوتیل : خاصیت برجسته این لاستیک عدم نفوذ پذیری در مقابل گازهاست این خاصیت باعث استفاده آن در لوله های داخلی و تجهیزات کارخانجات مواد شیمیایی مثلا آبندی تانکرهای حمل گاز می باشد. همچنین این لاستیک مقاومت خوبی در برابر محیطهای اکسید کننده مانند هوا و اسید نیتریک رقیق دارد .
3 . لاستیک سیلیکون : مقاومت حرارتی این لاستیک در حدود 580 درجه فارنهایت می باشد .
4 . پلی اتیلن کلرو سولفاته شده : دارای مقاومت عالی در محیطهای اکسید کننده مثل 90% اسید نیتریک در درجه حرارت محیط میباشد .

لاستیکهای نرم در مقابل سایش بهتر عمل می کنند . روکشها می توانند از لایه های سخت و نرم تشکیل شوند.
 

 پلاستیک ها :

در 15 سال اخیر کاربرد پلاستیک ها بشدت افزایش یافته است . یکی از انگیزه های اولیه برای بدست آوردن این مواد جایگزینی توپهای عاجی بیلیارد بوسیله یک ماده ارزانتر بود.
پلاستیک ها توسط ریختن در قالب ، فرم دادن ، اکستروژن و نورد تولید می شود و به صورت قطعات توپر، روکش، پوشش، اسفنج، الیاف و لایه های نازک وجود دارند . پلاستیک ها مواد آلی با وزن مولکولی بالا هستند که می توانند به شکلهای مختلف در آیند .بعضی از آنها به صورت طبیعی یافت می شوند ولی اکثر آنها به صورت مصنوعی به دست می آیند .
بطور کلی پلاستیک ها در مقایسه با فلزات و آلیاژها خیلی ضعیفتر ، نرمتر ، مقاومتر در برابر یونهای کلر و اسید کلریدریک ، مقاومت کمتر در برابر یونهای اکسید کننده مثل اسید نیتریک ، مقاومت کمتر در برابر حلالها و دارای محدودیت حرارتی پایینتر می باشد . خزش در درجه حرارتهای محیط یا سیلان سرد از نقطه ضعفهای پلاستیک ها بویژه ترموپلاستها می باشد.

 ترموپلاست ها و ترموست ها:
ترموپلاست ها با افزایش درجه حرارت نرم می شوند و موقعی که سرد می شوند به سختی اولیه باز می گردند . اکثر آنها را می توان ذوب نمود .
ترموست ها با افزایش درجه حرارت سخت می شوند و با سرد شدن سختی خود را حفظ می کنند و با حرارت دادن تحت فشار شکل می گیرند و تغییر شکل مجدد آنها ممکن نیست ( قراضه آن قابل استفاده نیست ) .
خواص پلاستیکها را می توان با افزودن مواد نرم کننده ، سخت کننده و فیلر بطور قابل ملاحظه ای تغییر داد . پلاستیکها مانند فلزات خورده نمی شوند .
در جداول زیر به مقایسه ترموپلاست ها و ترموست ها از نظر خواص فیزیکی و مکانیکی میپردازیم.

ساختار مولکولهای آسپرین استامینوفن ایبوپروفن


 

با تشکر از سرکار خانم ترکاشوند

برندگان جایزه نوبل شیمی اعلام شدند

 

چارلز کائو،جورج اسمیت و ویلارد بویل سه دانشمندی هستند که نام آنها به عنوان برندگان نوبل شیمی در آکادمی علوم سوئد اعلام شد ....

ادامه مطلب ...

چگونه از مواد شوینده درست استفاده کنیم

چگونه از مواد شوینده درست استفاده کنیم

آیا می دانید مواد شوینده چه خطرات و مشکلاتی می توانند ایجاد کنند ؟

مسمومیت ناشی از استنشاق مواد شوینده و پاک کننده :

بیشتر موارد مسمومیت با شوینده ها از نوع استنشاقی است . استفاده از مواد سفید کننده وتمیز کننده در فضاهای بسته ( حمام و دستشوئی ) به دلیل ایجاد گاز کلر سبب تحریک راههای تنفسی شده و علائم مسمومیت در افراد بروز میکند و سرفه خس خس سینه و تنگی نفس به ویژه در افراد دارای  زمینه بیماریهای ریوی یا آلرژی از جمله علائم مسمومیت با این مواد است . استفاده از مخلوط وایتکس و ترکیبات اسیدی ( جوهر نمک ) سبب فعل و انفعالات شیمیائی و در نتیحه آزاد شدن کلر و بروز
مسمومیت های شدید و در صورت کهولت سن و یا سابقه بیماریهای قلبی و ریوی می تواند منجر به مرگ شود . علاوه براین استفاده زیاد و مکرر از سفید کننده و پاک کننده , انواع حلال و ضد عفونی کننده به ویژه در محیطهای سر بسته و کوچک میتواند آسیبهای جدی و گاه جبران ناپذیری به ریه و مجاری وارد کند . این در حالی است که بسیاری از ضد عفونی کننده ها نیز به راحتی از ماسک های کاغذی عبور میکنند و می توانند سبب آسیبهای جدی به ریه شوند . تهویه مناسب در محل و استفاده نکردن از محلولهای غلیظ بهترین راه پیشگیری میباشد .

مشکلات پوستی ناشی از تماس با شویند ها :

ادامه مطلب ...

آب ژاول

اطلاعات اولیه

رایج‌ترین ماده ای که از آن ، به عنوان سفید کننده استفاده می‌شود، آب ژاول است.

 آب ژاول که مایع سفید کننده و وایتکس نیز گفته می‌شود

محلولی است از ۱۰ تا ۱۶ درصد هیپوکلریت سدیم (NaOCl) در اب .

 این محلول را برتوله، کشف کرد و چون نخست در  محله ژاول پاریس تولید می‌شد،

 به آب ژاول معروف شد.

آب ژاول ماده‎ای سمی است. رنگ آن نزدیک به زرد و طعم و بوی آن تند است.

خاصیت ضدعفونی کننده آب ژاول به دلیل تولید کلر آزاد می‌باشد.

چنانچه به اشتباه نوشیده شود باید فورا شیر نوشید

ادامه مطلب ...

نانو دانش و فنون مقیاس نانو

هیچ کس نمی‌داند که اولین پدرها و مادرهای ما چه زمانی فهمیدند که نیازمند اندازه‌گیری بعضی چیزها هستند، اما گویا از اولین چیزهایی که توانستند آنرا اندازه بگیرند (بخوانید کمیت)، فاصله یا طول بود. انسان‌ها در ابتدا با استفاده از اعضای بدن خود این کمیت را اندازه‌گیری می‌کردند. طول ساعد، طول پا و طول دست‌های بازشده از هم، اولین مبناهای اندازه‌گیری (بخوانید واحد اندازه‌گیری) بودند. اندک اندک با پیشرفت زندگی انسان و افزایش شناخت او از طبیعت و محیط اطرافش، واحدهای اندازه‌گیری نیز دقیق‌تر شدند. امروز دستگاه‌های اندازه‌گیری معینی تعریف شده‌اند و همگی ما از واحد‌های مشخصی (بخوانید استاندارد) استفاده می‌کنیم.

شما می‌دانید که متر، یکی از شناخته شده‌ترین واحدهای اندازه‌گیری طول است. این اندازه به حدی برای ما شناخته شده است که به راحتی می‌توانیم با طول یک گام‌ بلند آنرا نشان دهیم. بیشتر آنچه که ما به طور روزمره با آن مواجه هستیم، اندازه‌ای بین صد متر تا یک صدم متر (بخوانید سانتی‌متر) دارند. در حقیقت زندگی معمول ما در اندازه بزرگی متر (بخوانید مقیاس ماکرو) می‌گذرد. اما این محدوده، بخش بسیار بسیار کوچکی از اندازه‌های موجود در طبیعت پیرامون زندگی انسان است. او بر روی کره زمین زندگی می‌کند که قطری معادل 12760000 متر (76/12 میلیون متر) دارد و موجودات کوچکی (بخوانید باکتری) به اندازه 000001/0 متر (یک میلیونیم متر) می‌توانند به آسانی سلامت و حتی حیات و بقای او  را تحت تاثیر قرار دهند. به نظر می‌رسد که ما در خواندن و نوشتن این اندازه‌ها هم مشکل داریم، چه برسد به اینکه بتوانیم آنها را به خوبی تصور کنیم!

ریاضیدانان سعی نموده‌اند که این مشکل ما را حل کنند. آنها با استفاده از نمادگذاری و ارائه یک روش مقایسه‌ای، تصور اندازه‌های بسیار کوچک و بسیار بزرگ را آسان‌تر نموده‌اند. ما می‌توانیم روش پیشنهادی آنها را با یک آزمایش ساده ارزیابی کنیم. نمی‌دانم کی و کجا این مقاله را می‌خوانید، اما اگر پشت یک میز و روبروی نمایشگر یک رایانه نشسته‌اید، احتمالا میزی که رایانه شما بر روی آن قرار دارد طولی حدود یک متر دارد. اگر طول این میز را 10 بار کوچک کنید، برابر قطر یک سی-دی (بخوانید لوح فشرده) می‌شود. اگر قطر لوح فشرده را 10 بار کوچک کنید، برابر قطر یک تیله می‌شود و اگر تیله را 10 بار کوچک کنید، به اندازه یک دانه نمک درمی‌آید (شکل 1). حالا اگر دانه نمک را سه مرتبه و هر مرتبه 10 بار بزرگ کنید، می‌توانید از آن به عنوان میز استفاده نمایید. ریاضیدانان برای نمایش این نسبت میان دانه نمک و میز از نماد 3-10 (سه مرتبه و هر مرتبه 10 بار کوچک سازی) استفاده کرده‌اند. البته آنها از این روش برای توصیف اندازه‌های بزرگ نیز بهره برده‌اند. به طور مثال می‌توان منظومه شمسی با اندازه 1013 متر (13 مرتبه و هر مرتبه 10 بار بزرگ‌نمایی) و کهکشان راه شیری با اندازه 1021 متر (21 مرتبه و هر مرتبه 10 بار بزرگ‌نمایی) را نیز با این روش توصیف کرد.   

شکل (1) 

 

حالا که می‌توانیم اندازه‌های کوچک و بزرگ بسیاری را تصور کنیم، بد نیست که بدانیم دانشمندان برای بعضی اندازه‌ها نام مشخصی تعیین کرده‌اند. به طور مثال اندازه‌هایی را که 1000 برابر بزرگتر از متر می‌باشند، کیلومتر نامیده‌اند و اندازه‌هایی را که هزار برابر کوچکتر از متر هستند، میلی‌متر می‌خوانند. جدول زیر برخی از این نام‌ها را مشخص کرده است.

واحد

اندازه عددی

اندازه نمادی

مقدار

گیگا متر

1000000000

109

یک میلیارد متر

مگا متر

10000000

106

یک میلیون متر

کیلو متر

1000

103

هزار متر

هکتو متر

100

102

صد متر

دکا متر

10

101

ده متر

دسی متر

1/0

1-10

یک دهم متر

سانتی متر

01/0

2-10

یک صدم متر

میلی متر

001/0

3-10

یک هزارم متر

میکرو متر

000001/0

6-10

یک میلیونم متر

نانو متر

000000001/0

9-10

یک میلیاردم متر

در میان اندازه‌های کوچک، نانومتر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که بعدها بیشتر در مورد علت آن صحبت می‌کنیم. اما پیش از آن لازم است که درک صحیحی از این اندازه داشته باشیم. برای این منظور می‌توانیم آزمایش بالا را ادامه دهیم. تا آنجا پیش آمدیم که دانه‌های نمک را به اندازه‌ یک میز بزرگ کردیم. با این بزرگ‌نمایی (1000 برابر)، تار موی شما قطری معادل یک طناب بسیار کلفت خواهد داشت، می‌توانید از گلبول‌های قرمز برای تیله بازی استفاده کنید و باکتری‌ها نیز همچون دانه‌های نمک قابل رویت می‌شوند (شکل 2).

شکل (2) 

 

 

اما ما هنوز هم نتوانسته‌ایم یک نانومتر را ببینیم.این بار باکتری‌های کوچک نمکین را دوباره 1000برابر بزرگتر می‌کنیم. باکتری‌ها دیگر آنقدر بزرگ شده‌اند که می‌توانید به عنوان یک مبل راحت به آنها تکیه دهید. در این دنیای جدید می‌توانید با ویروس‌ها تنیس بازی کنید، پروتئین‌ها را به دور انگشتتان بپیچید و اتم‌ها و مولکول‌های کوچک را لمس کنید (شکل 3). به مقیاس نانو خوش آمدید.

شکل (3) 

 

مرجع: http://www.nanoclub.ir/modules.php?name=News&file=article&sid=170

روشهای گندزدایی آب آشامیدنی

بسم الله الرحمن الرحیم

روشهای گندزدایی آب آشامیدنی

(حذف آلاینده های میکروبی)

این مقاله، ترجمه مطلبی است باعنوان :

WATER TREATMENT DEVICES - FOR DISINFECTION OF DRINKING WATER
برگرفته ازسایت: Water Talk سازمان بهداشت کانادا



مقدمه :

رشدآگاهیهای عمومی از قابلیت آلودگی آبهای زیرزمینی وسطحی ونیز افزایش تمایل به انجام فعالیتهای تفریحی درمحیطهای باز،در مناطقی که تحت پوشش آب شرب سالم وبهداشتی قرارندارندمنجربه افزایش بهره گیری ازسیستم های ضدعفونی کننده آب گردیده است. بطور کلی چشمه ها وچاهها،دریاچه ها،رودخانه ها ودیگر منابع آب سطحی ،بعنوان منابع منحصربه فردآب برای گروههایی ازمردم بویژه روستائیان،چادر نشینان،مسافران وگردشگران مورداستفاده قرارمی گیرند. برخلاف سیستم های آب شهری، این منابع ممکن است تحت پوشش آزمایشات روتین وروزمره برای تشخیص آلودگیهای میکروبی قرارنگیرند ویا حتی روشهای مناسب گند زدائی آب در خصوص این منابع به اجراء درنیاید.

چاههاوچشمه های شخصی درصورتیکه درمحل ویا شرایط نامناسب ایجاد شده باشند ویا مورد نفوذ آبهای سطحی آلوده قرار گیرند می توانند به راحتی آلوده گردند. در حقیقت سفره های آب زیرزمینی (در اثر عبورازلایه های زیرین خاک از جمله خلل وفرج سنگها یا ماسه ها ) حتی به تنهایی می توانند منشاء آلودگی باشند.آبهای سطحی وآبهای زیرزمینی حفاظت نشده همواره در معرض آلودگی مدفوعی از سوی انسانها ، احشام ، حیوانات وحشی وخانگی هستند.

آب برداشت شده از دریاچه ها ، رودخانه ها ، رودها وتالاب ها ممکن است تمیز وزلال بنظر برسد وطعم وبوی نامطلوب نداشته باشد، امامتاسفانه در هر صورت عوامل بیماریزایی درآب یافت می شوند که نه تنها مضر هستند بلکه قابل رویت با چشم غیر مسلح نیزنمی باشند ،ضمن اینکه ممکن است بدون طعم وبونیز باشند. این باکتریها ،ویروسها وتک یاخته ایها ممکن است موجب ایجادحالت تهوع یا تب ویا منجر به بیماریهای خطرناکتر از جمله اسهال شدید، هپاتیت ویا تب تیفوئید (حصبه) گردند. این گونه آبها همواره باید قبل از مصرف برای شرب یا طبخ غذا ضد عفونی شوند.



گند زدائی آب :

بسته به منابع آب،شرایط استفاده واهمیت ومیزان آلاینده های میکروبی، ممکن است گند زدائی بصورت مقطعی ودربازه های کوتاه زمانی ویابصورت پیوسته ومداوم انجام پذیرد.برای گندزدایی مقطعی ویا درشرایط اضطراری وکوتاه مدت ، چندین روش ساده وجود دارد که البته به سیستم های پیچیده وخاصی نیاز ندارد :

1–جوشاندن آب برای مدت یک دقیقه ارگانیزمهای بیماریزا را نابود وآب را ضد عفونی می نماید.

2-مواد سفید کننده خانگی بدون بو که محتوی 4تا5 درصد هیپوکلریت سدیم باشند در صورتیکه حداقل دو قطره از آن را به هر لیتر آب اضافه نموده وزمان تاثیر به مدت30 دقیقه برای آن در نظر بگیریم می تواند آب را ضد عفونی نماید.

3-قرصهای ضدعفونی کننده آب که مستقیماً کلریا یُد را به آب می افزایند وبویژه برای مسافران مفید می باشند مشروط به اینکه طبق دستورالعمل شرکت سازنده مورد استفاده قرار گیرند.

کیستهای تک یاخته ایها غالباً در آبهای سطحی یافت می شوند، ازآنجائیکه کیستها مقاوم تر از از باکتریها وویروسها هستند یُد وکلر نمی تواند برای غیرفعال کردن آنها اطمینان بخش باشد.در مواردی که آب باید بصورت مستمرگندزدائی شود- بخاطر کیفیت غیر قابل قبول منبع ، احتمال آلودگیهای پراکنده ویا حضور کیستها- استفاده از یک سیستم تصفیه آب مرکب از فیلتراسیون وگند زدائی بجای گند زدائی مختصر وکوتاه مدت توصیه می شود.



سیستم های تصفیه آب:

سیستم های تصفیه آب براساس نوع عملکردشان به دو گروه عمده تقسیم می شوند،هرکدام از این گروهها مشتمل برچندین نوع ازسیستمهایی می باشند که هریک مرتبط با موضوع خاصی از کیفیت آب می باشند. سیستم های تصفیه آبی که در خصوص گند زدائی آب کاربرد دارند در این مبحث مطرح می شوند.سیستمهایی که طعم ،بووظاهرآب رابهبود می بخشندویامواد شیمیایی نامطلوب راحذف می نمایند درمجموعه مطالبی از همین دست توسط سازمان بهداشت کانادا معرفی گردیده است. (جهت مطالعه مبحث مذکور به ترجمه مقاله ای تحت عنوان سیستم های تصفیه آب برای حذف طعم ،بو ومواد شیمیائی در بخش متون علمی همین وبلاگ مراجعه شود.)

سیستم های گندزدائی درنقطه مصرف (point of use) قابل اجرا برروی شبکه های لوله کشی شده ویا شیرهای نصب شده می باشند ومعمولاً برای تصفیه آب برداشت شده از یک شیرتکی یا چندتایی صرفاً برای آشامیدن وطبخ غذا مورد استفاده قرارمی گیرند. سیستم های گند زدائی در محل ورود آب ( point of entry) برروی منبع یا خط اصلی آب نصب شده وکل آب ورودی به خانه را ضد عفونی می نمایند.

سیستم های تزریق کلر،یُد وتابش پرتو فرا بنفش (UV) بیشتردرمواردیکه گند زدائی تمام آب برای مصرف کنندگان ضرورت داشته باشد کاربرد دارند( گند زدائی آب شبکه شهر). کلرویُد عمده ارگانیزمهای بیماریزا را نابود می کنند ضمن اینکه نیاز به زمان تماس کوتاه تا متوسط برای تاثیر عملکرد آنها می باشد.

در حقیقت استفاده ازکلردرسیستم های تصفیه آب شهری عملاً بیماریهای واگیر منتقله توسط آب از قبیل تیفوئید ووبا را حذف نموده است. به هر حال تصفیه با کلرویُد به تنهایی ممکن است ایمنی کافی در مقابل تک سلولیهایی ازقبیل ژیاردیا لامبلیا وکریپتوسپوریدیوم ایجادننماید.(درصورت تمایل به مطالعه مطلبی دراین زمینه به ترجمه مقاله ای تحت عنوان میکروارگانیزمهای ژیاردیاوکریپتوسپوریدیوم درآب آشامیدنی در بخش مقالات وب سایت شرکت آب منطقه ای یزدwww.yazdwater.ir مراجعه شود.)

اگردرآب موردمصرف وجود تک سلولیهای مذکور فطعی ویا موردتردیدمی باشد توصیه می شود که برای حذف این ارگانیزمها، ابتدا آب از یک فیلتر با منافذ 0/1میکرون یاریزتر عبورداده شودوسپس تصفیه شیمیائی برروی آن برای نابود کردن باکتریها وویروسها توسط کلریا یُد صورت پذیرد.

گندزدائی آب شرب با استفاده از یُد صرفاً بعنوان یک روش خاص برای کاربردهای اضطراری ومقطعی پیشنهاد می گردد( بعنوان نمونه در یک کلبه روستائی در تعطیلات آخر هفته ویا تفریحات خارج از خانه). از یُد برای گند زدائی مداوم ودرازمدت نبایداستفاده گردد زیرا این ماده ازلحاظ فیزیولوژیکی بسیارفعال بوده وممکن است مصرف مقادیرزیاده ازحدآن ایجاد ضرروزیان نماید.

سیستم های تابش UV علاوه براینکه برویروسها،باکتریهاوتک یاخته ایهاموثرند هیچ ماده شیمیایی رابه آب اضافه نمی کنندوهیچگونه طعم وبویی نیزدرآب ایجاد نمی نمایند.علاوه براین کافیست که آب فقط چند ثانیه درمعرض تابش UV قرارگیرد مشروط به اینکه آب موردنظرصاف وزلال (شفاف) باشد.

درهرصورت سیستم های UV به خاطر نداشتن با قیمانده ای از عامل گندزدا درآ ب ، ایمنی وسلامت آب را بعد از مرحله گندزدائی تضمین نمی نمایند، از اینروتوصیه می شود درمواردیکه سیستم آبرسانی برای مدتی بلا استفاده مانده است قبل ازبهره برداری مجدد،آب باقیمانده درشبکه تخلیه گردد.سیستم هایی از تابش UV نیزقابل دسترسی هستند که می توانندآب را در محل مصرف گند زدائی کنند. به هرحال در اینگونه موارد یک مرحله فیلتراسیون (پیش صافی ) برای کاهش کدورت مورد استفاده قرار می گیرد تا عملکرد وتاثیر گذاری تابش UV را بهبود بخشد.

فیلترهایی باالیاف شیشه یا سرامیک برای تصفیه مقادیر کم آب بکار می روند ومعمولاًدر مواردیکه لازم است آب برای نوشیدن یا طبخ غذا تصفیه شود ویا برای تهیه آب شرب درتفریحاتی نظیراردوها ، قایقرانی وپیاده روی، کاربردمناسبی دارند.این فیلترهامی توانند باکتریها وتک یاخته ایها را ازآبهایی که به میزان متوسطی آلوده هستند حذف نمایند. درعین حال این سیستم ها برای حذف ویروسها یا تصفیه آبهایی با مقادیر بالای آلودگی مناسب نیستند. ازاینرودرموردتصفیه آبهای سطحی توصیه می شود که این فیلتر ها همراه با سیستم های گند زدائی بصورت پیوسته مورد استفاده قرار گیرند.

لازم به ذکراست سیستم های پرتابل(قابل حمل)مرکب ازفیلترهایی ازالیاف شیشه یاسرامیک ورزینهای آزاد کننده یُد نیزبرای گندزدائی آب توسط چادرنشینان ویا استفاده مسافرین درکشورهایی که کیفیت بهداشتی آب مورد تردید می باشدقابل دسترسی می باشند. برخی ازاین سیستم هادارای یک فیلتر کربن فعال برای حذف یُد اضافی از آب می باشند.

سیستمهای تقطیر کننده وتزریق کننده های ازن ازجمله سیستم های گند زدائی درنقطه مصرف می باشند که درمناطقی که انرژی الکتریکی وفضای کافی برای نصب تجهیزات مربوطه وجودداشته باشدمناسب می باشند. تقطیرعموماًبرای کاهش میزان تمام ترکیبات شیمیائی موجوددرآب شرب مورد استفاده قرارمی گیرد. سیستم های تقطیربرای حذف ترکیبات شیمیائی معدنی شامل فلزات سنگین وبرخی از مواد آلی کاملاً موثرندلیکن برای حذف تعدادی از ترکیبات شیمیایی فرارازقبیل تری هالومتانها وکلرواتیلن ها اغلب این سیستمها بایک فیلتر کربن فعال ترکیب می گردند. فرایندجوشاندن همچنین هرگونه میکروارگانیزم موجود درآب (شامل ویروسها ، باکتریها وتک یاخته ایها)رانابود می سازد. هنوزاطلاعات و شناخت کافی نسبت به مفید یا مضر بودن استفاده از آبهای عاری از مواد معدنی(آب مقطر) در ارتباط با سلامتی انسان وجود ندارد.

سیستم های تزریق ازن باتولیدمقدارکمی ازن- به عنوان یک عامل اکسید کننده قوی- درمدت زمان کوتاهی عوامل بیماریزارانابودمی سازند. فرایند ازوناسیون هیچ گونه طعم یابویی رادرآب ایجاد نمی نماید. ضمناًتاثیر فرایند گندزدایی به اختلاط مطلوب ازن باآب ارتباط مستقیم دارد.

برخلاف کلرویُد،ازن نیزهمانند UV آب رابعدازنقطه تزریق ازنظر آلودگی محافظت نمی کند(بعلت عدم ایجاد باقیمانده درآب).برای دستیابی به آب تصفیه شده باکیفیت به مراتب بهتر،غالبا سیستم های ازوناسیون با یک فیلتر کربن فعال ترکیب می گردند.



نتیجه گیری:

دربرنامه هایی نظیراردوها،قایقرانی یاگردش وپیاده روی،شما بایدفرض کنید که تمامی آبها دارای ارگانیزمهای بیماریزاهستند ولذاباید آبراقبل ازاستفاده برای شرب حتماً ضد عفونی نمایید.همچنین باید مراقبت کافی برای اجتناب ازخوردن آب تصفیه نشده درخلال فعالیتهایی ازقبیل مسواک زدن وغیره صورت پذیرد.

آب چشمه ها باید بصورت روتین ومستمربرای تعیین میزان آلاینده های میکروبی مورد آنالیز قرارگیرد.مطابق با آخرین استانداردهای موجود هیچ آبی برای شرب نبایدمحتوی بیش از10 عدد باکتری کلیفرم در100 میلی لیترازآن باشد. ضمن اینکه هیچ باکتری کلیفرمی ازنوع اشرشیا کلیفرم یادیگر کلیفرمهای مدفوعی نباید مشاهده گردد.درصورتیکه آب چشمه ای بااستانداردهای مذکورمطابقت نداشته باشدبایدبااستفاده ازمتدهای معرفی شده تحت عملیات گندزدایی قرارگیرد.

نظربه اینکه سیستم های گندزداغالبا برای کارایی وتاثیر حداکثری نیازبه آب زلال وشفاف دارندلذاضروریست که همواره دوسیستم خاص یکی برای حذف ترکیبات گوناگون آلی ومعدنی یاکاهش کدورت آب ودیگری برای کاهش آلاینده های میکروبی بایکدیگرترکیب شوند.

درنهایت بهترین شیوه برای حصول اطمینان ازگندزدایی کامل آب مورد مصرف،استفاده ازیک فرایند چندقسمتی مرکب ازجمع آوری آب ازتمیزترین منبع ممکن،فیلتراسیون وگندزدایی می باشد.


منبع: http://www.abnema.blogfa.com

برندگان جایزه نوبل شیمی


Nobel Prize in chemistry winners 1901-2007 

 


لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

ادامه مطلب ...

مایکروفر

تاثیر مایکروفر بر کیفیت غذا : از آنجایی که زمان مواجهه غذا با آب و دمای بالا در مایکرووفر در مقایسه با روشهای پخت معمولی کمتر است، از دست دهی ویتامینها و مینرالها نیز در آن کمتر است. به خصوص ویتامینهای محلول در آب همچون ویتامین C و B1 که به حرارت بسیار حساس هستند در مایکروفر بیشتر حفظ میشوند. مایکرووفر این برتری را نسبت به جوشاندن دارد که نشت ویتامینها به درون آب پخت را به حداقل میرساند و از این نظر شبیه به بخارپز کردن است. مطالعه ای که در سال 2003 انجام شد حاکی از آن بود که در مایکروفر از دست رفتن ترکیبات محلول آنتی اکسیدانی فنولیک نسبت به سایر روشهای پخت بیشتر است،اما اینکه این ترکیبات فنولیک چه نقشی در تغذیه انسان دارند،خود سوال است.از مزیتهای مایکروفر این است که ترکیب پروتئینی غذا در آن نسبت به سایر روشهای پخت بیشتر حفظ میشود. گوشت پخته شده با مایکروفر، از کیفیت بالاتری برخوردار است، زیرا با اکسیداسیون کمتری همراه است. از آنجایی که حرارت در مایکرووفر ملایم تراست،واکنش قهوه ای شدن هم درآن به طور مشهود کمتر است.

تاثیر اشعه مایکروویو در سلامت انسان:

مطالعات اخیر توکسیسیتی و کارسینوژنسیتی اشعه های مایکروویو را رد کرده اند. با این وجود ، ایمنی اشعه مایکروویو برای سلامت انسان مورد بحث است.این که آیا اشعه مایکروویو میتواند باعث ایجاد ترکیبات سرطانزا در غذا گردد یا نه توسط کمیته تخصصی National Health and Medical Research Council مورد مطالعه قرار گرفت و تایید نشد. با این حال، اشعه مایکروویو میتواند به همان طریق که غذا را گرم می کند، بافتهای بدن را نیزگرم کند. مواجهه با مقدار بالای اشعه مایکروویو، می تواند باعث سوختگی دردناک شود . عدسی چشم به خصوص به حرارت زیاد حساس است و مواجهه زیاد با اشعه های مایکروویو میتواند باعث کاتاراکت شود. مواجهه تصادفی با مقادیر بسیاربالای اشعه مایکروویو میتواند باعث تغییریا از بین رفتن اسپرم شده و نازایی موقت ایجاد کند. این مواجهه در صورتی میتواند رخ دهد که اشعه از درون دستگاه به بیرون نفوذ کند، یعنی هنگامی که درب آن به طور ایمن وکامل بسته نشده است یا sealآن خراب یا کهنه یا جرم گرفته باشد . به این خاطر محفظه داخل مایکروویو را باید هر از چند گاه یکبار با آب و ماده شوینده ملایم شست و شو کرد.باید به خاطر داشت که تولید اشعه های مایکروویو با قطع شدن برق آن به طور کامل متوقف میشود و این اشعه ها در غذا نیز باقی نمی مانند و هرگز غذا را رادیواکتیو نمیکنند.
بیمارانی که از pacemaker استفاده می کنند در استفاده از مایکروفر باید محتاط باشند زیرا امواج مایکروویو به خصوص در مایکروفرهای قدیمی،میتوانند با سیگنالهای pacemaker تداخل کنند. 

استفاده صحیح از مایکروفر:

غذایی که در مایکرووفر پخته میشود ، ممکن است به طور یکنواخت حرارت نبیند و در قسمتهایی از غذا که خوب حرارت ندیده اند،میکروارگانیزمهای مضر باقی بمانند.این که حرارت تا چه میزان به درون غذا نفوذ میکند به ضخامت تکه های غذا، میزان رطوبت و ترکیب غذا بستگی دارد . بهتر است در پخت با مایکروفر غذا به تکه های کوچک تقسیم شود.معمولا تولیدکنندگان مایکروفر درآن از صفحه گردان و فن های هم زن استفاده میکنند.توصیه میشود در فواصل پخت ، غذا دو تا سه بار هم زده شود. غذایی که از فریزر خارج میشود قبل از قرار دادن در مایکروفر باید به طور کامل از حالت یخ زدگی خارج شود، زیرا آب ، بسیار راحت تر از یخ،اشعه مایکروویو را به خود جذب میکند، بنابر این اگرقسمتهایی از غذا هنوز یخ زده باشد،حرارت به طور یکنواخت به غذا نمیرسد و میکروارگانیزمهای مضردر آن باقی می مانند.البته مزیت مایکروفر این است که غذا با خارج شدن از فریزر و آب شدن یخ آن، میتواند سریع پخته و سرو شود ، بدون اینکه برای مدت طولانی در محدوده خطر حرارت یعنی 4 تا 60 درجه که دمای رشد میکروبهاست، قرارگیرد.

ظروف مورد استفاده در مایکروفر:

فقط ظروفی که مخصوص مایکروفر هستند باید در این دستگاه استفاده شوند. ظروف پلاستیکی معمولی برای استفاده در مایکروفر مناسب نیستند زیرا با حرارت بالای مایکروفر، ساختار شیمیایی این ظروف تغییر میکند و مواد سمی وارد غذا می گردد.برای گرم کردن غذاهای چرب،ظروف شیشه ای به پلاستیکی ارجحیت دارند.ظروف فلزی یا دارای روکش فلزی و نیز فویلهای آلومینیومی برای استفاده مایکرووفر مناسب نیستند زیرا اشعه های مایکروفر را منعکس میکنند و ممکن است به خود دستگاه نیز آسیب برسانند. ظروفی که همراه غذا در مایکروفر گرم می شوند برای استفاده در این دستگاه نامناسبند ولی ظروفی که سرد باقی می مانند برای این منظور مناسب ترند .برای تست کردن ظرف شیشه ای مناسب برای مایکرووفر،میتوان ظرف موردنظر را برای یک دقیقه در مایکروفر قرارداد . اگر ظرف گرم شد برای استفاده در مایکروفر مناسب نیست،اگر ولرم شد برای دوباره گرم کردن غذا مناسب است واگر سرد ماند برای پختن غذا مناسب است.
شکل ظرف در نوع حرارتی که غذا در گرم کردن می بیند موثر است.در ظروف گرد یا بیضی شکل،کناره های غذا نمی سوزد زیرا در این ظروف تمام کناره های غذا به طور یکنواخت حرارت می بیند، ولی در ظروف مربعی شکل کناره های غذا بیشتر می سوزد.ظروف گود،به علت اینکه سطح تماس بیشتری ایجاد میکنند برای گرم کردن غذا در مایکروفر مناسب ترند.
برای حفظ رطوبت درون غذا و یکنواخت حرارت دیدن آن بهتر است روی غذا پوشانده شود .اگر بدین منظور از روکشهای پلاستیکی استفاده میشود،ترجیحا بهتر است با غذا تماس نداشته باشد.

نتیجه گیری:

پخت و پز ایمن با مایکرووفر مستلزم شناخت محدودیتها و در عین حال منافع پخت غذا در این دستگاه است. در صورت استفاده صحیح از مایکرووفر،این دستگاه میتواند یک روش آسان و سریع برای پخت و پز و آماده سازی غذا عرضه کند بدون اینکه خطری برای سلامت ما داشته باشد.

ساخت نانوپودرهای سیلیکون کاربید

نانوپودر سیلیکون کاربید ، با دو روش حرارت‌دهی معمولی و امواج مایکروویو ، در ابعاد متفاوت تولید شد.

به گزارش فارس ، پودرهای سیلیکون کاربید، به‌علت خواص فیزیکی مناسب ، در موارد بسیاری از جمله ؛ ساینده‌ها ، دیرگدازها و المنت‌های حرارتی، کاربردهای الکترونیکی و نوری، درزگیرهای مکانیکی ، قطعات پمپ ، ساخت توربین ‌های گازی ، مبدل‌های حرارتی و پره‌های سرامیکی ، کاربرد دارند.

سنتز پودر سیلیکون کاربید با روش‌های مختلفی از جمله سنتز این ماده غیراکسیدی با مواد اولیه‌ای همچون سیلیس و ترکیبات سیلیسی ، پوسته برنج همراه با ترکیبات مختلف حاوی کربن (شامل کربن سیاه ، کربن فعال ، گرافیت ، قیر و پلیمرها) ، در کوره‌های الکتریکی و گازی متداول انجام شده‌است.

در سنتز سیلیکون کاربید نانومتری با استفاده از امواج مایکروویو به واسطه سرعت بالای حرارت‌دهی در کوره مایکروویو و عدم امکان رشد ذرات، موجب سنتز نانو متری این ماده شد.

تورج عبادزاده، پژوهشگر این طرح گفت: «این پژوهش، با هدف سنتز نانوپودر سیلیکون کاربید و مقایسه ابعاد نانوپودر تولید شده در هر دو روش حرارت‌دهی معمولی و امواج مایکروویو، انجام شد».

عبادزاده افزود: «نانوپودر سیلیکون کاربید ، با اختلاط پودرهای سیلیکاژل و کربن سیاه و حرارت‌دهی در کوره‌های الکتریکی و مایکروویو تهیه شد. در روش حرارت‌دهی کوره‌های الکتریکی ، پس از حرارت‌دهی به‌مدت 105دقیقه، نانوپودر سیلیکون کاربید (با متوسط ابعاد 8.2 نانومتر) ساخته‌شد و در حرارت‌دهی مایکروویو، دو اندازه نانوپودر، یکی با متوسط اندازه 13.6نانومتر و دیگری با متوسط اندازه 58.2 نانومتر، پس از 60 دقیقه حرارت‌دهی، به‌دست‌آمد».

این پژوهش که بخشی از طرح تحقیقاتی تورج عبادزاده (دانشیار پژوهشگاه مواد و انرژی) و همکاری مرزبان‌راد (عضو هیئت علمی پژوهشگاه مواد وانرژی) است و در پژوهشگاه مواد و انرژی انجام گرفته‌است ، در مجله Materials Characterization (جلد60؛ صفحات 72-69 ؛ سال 2009) منتشر شده‌است.

جوش دادن نانولوله‌ها با استفاده از اتصالات فلزی توسط گروهی از مح

جوش دادن نانولوله‌ها با استفاده از اتصالات فلزی توسط گروهی از محققان امکان‌پذیر شد.

به گزارش فارس ، یک گروه تحقیقاتی متشکل از کشورهای آمریکا، ژاپن و فرانسه، تصادفاً هنگام تابش پرتوهای متمرکز میکروسکوپ الکترونی به نانولوله‌های چند‌جداره‌ای ـ که قبلاً ذرات ریز فلزی داخل آنها رسوب داده شده بود ـ راهی را برای جوش دادن نانولوله‌های کربنی به ذرات فلزی و ایجاد اتصالات الکترونیکی نانومقیاس جدید یافتند.

این محققان در ادامه‌ بررسی‌های خود برای نخستین بار به وجود یک پیوند کووالانسی بین ذرات فلزی و سطح این نانولوله‌ها پی بردند و دریافتند این ذرات فلزی بر خلاف آنچه تصور می‌شد ثابت نیستند و با تابش پرتوهای الکترونی به نانولوله‌ها و خروج برخی اتم‌‌های کربن، به‌سرعت جایگزین آنها می‌شوند.

 

مرجع

مدیریت تغییر ازمهمترین عناصرسیستم مدیریت HSE

مدیریت تغییریکی ازمهمترین عناصرسیستم مدیریت HSE

چکیده

تمام تاسیسات ، عملیات و فرآیندها همواره درحال تغییرند. اغلب تغییرات درتجهیزات ، موادو فرآیندها بمنظور افزایش بهره وری و کنترل ایجاد می شوند و یا تغییرات می توانند مربوط به انتقال کارکنان ازفرآیندی به فرآیندی دیگر باشد. هرتغییری درنیروی انسانی ، تجهیزات ، فرآیندها ورویه های سازمان احتمال بوجود آوردن خطرات جدید بربهداشت ، ایمنی ومحیط زیست را خواهد داشت بنابراین تمامی تغییرا ت باید مورد ملاحظه قرار گیرند این موارد نه فقط شامل تغییرات مربوط به تجهیزات بلکه شامل تغییر در ساختارسازمانی نیز می شوند. طرحهای مربوط به تغییرات بایستی مشخص کننده جنبه های مختلف HSE ناشی ازمراحل مختلف توسعه وبرای اطمینان یافتن ازاین مهم باشد که ریسکهای بهداشت وایمنی یا تاثیرات سوء بر محیط زیست به حداقل می رسند. تغییراتی که می تواند نقاط بحرانی HSE را تحت تاثیر قرار دهند باید قبل از اعمال بطور سیستماتیک مورد بررسی همه جانبه قرارگرفته وهرگونه اصلاحی که لازم است، درسیستم مدیریت HSE بوجود آورد تا بااجرا آن خللی درروند عملکرد HSE پدید نیاید. هدف از این مقاله ارائه نکاتی جهت موفقیت یک برنامه مدیریت تغییر ، بیان راههایی بمنظور ایجاد ، اجرا وتکمیل روند مدیریت تغییر می باشد.

لغات کلیدی: مدیریت تغییر، ریسک ، HSE

 

مقدمه

تاسیسات همواره درحال تغییرند. تغییرات معمولا درتجهیزات ، مواد وفرآیندها بمنظور افزایش بهره وری ویا کنترل خطرات صورت می گیرد. لازم به ذکر است که اعمال این تغییرات می تواند خطرات شغلی جدیدی را بوجود آورد که برخی ازآنها بلافاصله قابل تشخیص نیستند. لذا هرگونه اصلاح وتغییر باید بمنظور کنترل خطراتی که می تواند بدنبال داشته باشد تجزیه وتحلیل شود. بمنظور ارزیابی خطرات ناشی از هرگونه تغییر ونیز پایش فرآیند اجرا، لازم است خط مشی وروش اجرایی مدیریت تغییر (MOC: Management Of Change) ایجاد گردد. MOC ساده به نظر می رسد ولی درواقع یکی از مشکل ترین واساسی ترین عناصر یک نظام مدیریت HSE می باشد. مشارکت کلیه کارکنان وتعهد کلیه سطوح سازمان دراجرای این برنامه ضروری است.

تغییر

هرگونه اقدام آگاهانه بمنظور تعویض ، جایگزینی ، تبدیل ، افزودن ، اصلاح وتغییر جزئی ازفرآیند ، یک دستگاه وسیستمهای مدیریتی وکنترلی تغییر نامیده می شود . تغییرات به سه دسته کلی تقسیم می شوند:

الف) مدیریتی : تغییراتی که درمورد روشهای کاری بکار می رود مانند کاهش تعداد دفعات بازرسی ویا تعمیرات . انجام این تغییرات می تواند تبعات بدی را برای دیگر عملیات داشته باشد.

ب) سازمانی : اصلاح ساختار سازمانی (بدون درنظر گرفتن اندازه) یک تغییر بزرگ است که باید اثرات آن مورد ارزیابی قرار گیرد . مانند :

1- کاهش یا افزایش تعداد سرپرستان

2- کاهش یا افزایش ساعات کاری کارکنان

3- استفاده از پیمانکاران بجای پرسنل شرکت

ج) تکنیکی (فنی): اضافه ویا حذف تجهیزات ، تغییرویا اصلاح روشهای فرآیندی از این نوع تغییر می باشند. تغییرات فنی معمولا بمنظور افزایش تولید ویا کاهش خطرات اعمال می شوند . اما انجام این تغییرات می تواند منجر به بروز خطرات جدیدی شود.

روش اجرایی مدیریت تغییر

عبارت است از سلسله مراحل مصوبی که در طی تغییرات، شناسایی ، ارزیابی ، تصمیم گیری ، اجرا وپیگیری می شود. هدف از تهیه این روش اجرایی این است که مطمئن شویم تغییرات توسط افراد آگاه وبا تجربه ای مرور وتائید می شوند. تمام سازمان ها باید خط مشی و روش اجرایی در رابطه با مدیریت تغییر داشته باشند. در هنگام ایجاد خط مشی و تهیه روش اجرایی MOC باید مسائل فرهنگی و چگونگی نوع ارتباطات بین کارکنان در نظر گرفته شود. مدیریت تغییر یک کار گروهی و تیمی است. زمانی که یک پیشنهاد بطورغیر رسمی داده می شود و در مقابل این پیشنهاد یک اقدام رسمی مانند ثبت آن در فرم های مخصوص صورت میگیرد در حقیقت فرایند بصورت رسمی آغاز گردیده است. مدیر HSE باید از اینکه روش اجرایی MOC و خط مشی مربوط به آن تهیه گردیده و همه مستندات قبل از اجرای تغییرات موجود بوده ، اطمینان حاصل نماید همچنین یک نفر باید مسئولیت هماهنگی اجرای تغییرات را بر عهده داشته باشد، درتاسیسات بزرگ معمولاً یک گروه جداگانه ای مسئول انجام امور مربوط به مدیریت تغییر هستند .

مرجع

پاک کننده‌ها detergents

منظور از پاک کننده‌ها detergents موادی هستند که ذره‌های چربی و چرک را از پارچه‌ها و یا اجسام دیگر بزدایند و در انواع مختلف تهیه می‌شوند. اولین ماده ای که به عنوان شوینده ساخته شد،صابون بوده است. از عمر صابون صدها سال می‌گذرد. آخرین دستگاههای صابون کشف شده، مربوط به 2000 سال پیش است، 700 سال است که صابون‌سازی بطور صنعتی و به مقادیر زیاد ساخته می‌شود و 200 سال است که ساخت آن، متحول گشته و به صورت کلاسیک و مدرن در آمدهاست. از آن زمان تا کنون، تعداد شوینده‌ها به حدی رسیده که قابل شمارش نیست، بطوری که امروزه در حجم انبوهی از شوینده‌ها، به همراه تبلیغات آنها مواجه شده‌ایم. در حال حاضر در برخی کشورها، تقریبا بیش از 80 درصد از مواد پاک کننده مصرفی از شوینده‌های سنتزی تهیه می‌شوند. لکن در مصارف عمومی واژه صابون، مشخص کننده یک نمک فلز قلیایی یا آمونیوم یک اسیدکربوکسیلیک راست زنجیر با تعداد 10-18 اتم کربن است و نام مواد شوینده به مواد صناعی با ساختمان مشابه اطلاق می‌شود. از این مواد، در مصارف عدیده ای از جمله برای پاک کردن، شستشو و در فرایندهای نساجی و غیره استفاده می‌گردد. از طرف دیگر، صابون‌های فلزی، کربوکسیلاتهای قلیایی خاکی یا فلزات سنگین با زنجیره طویل هستند. این صابون‌ها در آب نامحلول بوده و درسیستمهای غیر آلی، به عنوان مثال مواد افزودنی به روغنهای روان کننده، جلوگیری کننده از زنگ زدگی، ضد آب کردن مواد و سوختهای ژلاتین‌دار (مواد سوختنی مانندبنزین که با مواد غلیظ کننده ممزوج شده‌اند و از آنها در بمب‌های ناپالم و شعله افکن‌هااستفاده می‌شود)، قارچ‌کشها دارای کاربرد می‌باشد. خصوصیت قابل توجه ایناست که عدم توازن پلاریته (قطبیت) در داخل مولکول صابون‌ها و مواد شوینده و پاک کننده، موجب ابراز قابلیت انحلال و ماهیت فاز غیر معمول در حلالهای قطبی و غیر قطبی می‌شود. این رفتار، دقیقا باعث سودمندی چنین ترکیباتی در زمینه‌های خیس شوندگی، قابلیت انحلال، شویندگی (در مورد شستشو و خشک شویی بصورت ترامان)، رنگرزی و بسیاری از سایرفراورده‌های صنعتی و خانگی است. ترکیب اساسی ساختمان مولکولی پاک کننده‌هاموجب بوجود آمدن چنین صفاتی می‌گردد.

انواع مواد پاک کننده:

ادامه مطلب ...

آشنایی با کاتبان و خوشنویسان نی ریز

میر زا احمد نی ریزی

فرزند شمس الدین محمد

 معروف به میرزا احمد نی ریزی یا میر احمد نی ریزی, توانا ترین و نامدارترین خوشنویس قلم نسخ ایران که در اواخر دوره صفریه می زیسته است.

او را  استاد الاساتید , اعجوبه زمان و ناده دوران خوانده و آخرین کسی دانسته اند که در ایران در خط نسخ ید بیضا می نموده و پس از او در خسن خط نسخ تا کنون کسی به میدان اشتهار پا ننهاده است.

 

علاوه بر آثار به جا مانده از او که تاریخ و محل کتابت آنها بخشی از تاریخ حیات وی را روشن می سازد. از منابع متقدم و تحقیقات و تالیفات معاصر نیز می توان در هر چه روشن تر شدن زندگانی این هنرمند توانای ایرانی استفاده کرد.

قدیمیترین منبعی که در آن از او یاد شده تذکره ریاض الشعرا’  واله داغستانی است. واله با او مصاحبت داشته و ذیل شرح احوال عمویش لطف علیخان داغستانی, گزارش مختصری از او به دست داده است.

در تذکره های مختلف از استاد احمد نی ریزی یاد شده که مهمترین و جامع ترین تحقیق درباره احمد نی ریزی مقاله استاد ارجمند محمد حسن سمسار در دائره المعارف بزرگ اسلامی است.

میرزا احمد در نی ریز در محله سادات ولادت یافت. تاریخ تولد او دانسته نیست, اما با توجه به آثار موجود او که برخی متعلق به اواخر سده یازدهم هجری قمری است, می توان ولادت او را در نیمه دوم سده یازدهم حدس زد. برخی تولد او را در 1067 هجری قمری گفته اند که البته ماخی رای آن ذکر نشده است.

نام پدر او ملا علی اکبر و میرزا شمسعلی نیز گفته اند. میرزا احمد در نی ریز نشو و نما یافت و در همانجا به تحصیل پرداخت و با اصول و فنون خط و کتابت آشنا شد و چنانکه گفته اند در مدرسه غیاثیه نی ریز به تعلیم شاگردان اشتغال داشت.

استاد مستقیم میرزا احمد شناخته نشد. میرزا احمد تا اواخر سده یازدهم هجری قمری در زادگاه خود به سر برد. تا این رمان تنها دو اثر به او نسبت داده اند که یکی از آن دو قطعا از آن او نیست .

وی در اواخر سده یازده رهسپار اصفهان شد و در سال 1100 هجری قمری مقارن با اواخر حکومت شاه سلیمان صفری اول(حک 1077-1105 هجری قمری)در اصفهان سکنی گزید. میرزا احمد در خانه ای در محله پا قلعه می نشسته که بعدا به نوه دختری او میرزا ابوالخسن فرزند میر محمد اسماعیل خاتون آبادی تعلق گرفت.این خانه همچنان نسل به نسل در تملک سادات خاتون آبادی پا قلعه در آمد اتاق مشق و کتابت نی که به صورت ارسی سمت قبله ساخته شده بوده تا این اواخر باقی بود ه است.

میرزا احمد در سال 1107هجری قمری به دربار شاه سلطان حسین صفوی راه یافت و مورد توجه و عنایت خاص او و دیگر درباریان قرار گرفت.

میرزا احمد ظاهرا تا آخر عمر در اصفهان ماندگار شد. وجود آثار متعددی از 1107 تا حدود 1150 هجری قمری که در آنها به محل کتابت یعنی اصفهان اشاره شده نشان می دهد که وی بیشتر عمر خود را در اصفهان گذرانده است.

میرزا احمد آثار بسیاری پدید آورد و گفته اند که از راه کتابت حدود شصت هزار تومان صفوی و هدایا و تحف بسیاری از شاه سلطان حسین و درباریان و ساحب منصبان دریافت کرد. با وجود این از این درآمد هنگفت فقط به اندکی قناعت نمود و بقیه را در راه خدا انفاق کرد.

گفته اند که میرزا احمد 99 تا 120 قرآن, 77 صحیفه سجادیه و تعداد بسیاری ادعیه, مرقع و  قطعه کتابت کرده است.

میرزا احمد آثار بسیاری در کتابت قرآن و ادعیه دارد که اکثریت آن در موزه کاخ گلستان و مابقی در موزه های دیگر موجود می باشد.

از سالهای پایانی زندگانی میرزا احد و نیز تاریخ وفاتش هیچ اطلاعی در دست نیست. برخی تاریخ وفاتش را 1155 هجری قمری گفته اند. واله داغستانی در تذکره ریاض الشعرا’ که در سال 1161 تالیف کرده او را میرزا احمد مرحوم خوانده است.که می بایست بین دهه 50 تا 60 فوت کرده باشد.

محل دفن او را به اختلاف ذکر کرده اند. سنگلاخ, آرامگاه او را در کربلا دانسته در حالی که بعضی دیگر مدفن او را در زادگاهش نی ریز گفته اند.مرحوم جلال الدین همایی اطلاعات دقیق تری در کتاب تاریخ اصفهان به دست داده است. او مدفن میرزا احمد را در بقعه درب امام  در اصفهان دانسته و گفته است که فعلا اثری از آن دیده نمی شود ولیکن قطعی است که میرزای نی ریزی در همین مقبره ره خاک رفته است.

بنای یادبودی نیزر در زادگاهش برپا داشته اند.بنای یادبود در قبرستان میرشهاب الدین احمد در محله سادات واقع است.برخی آنجا را مدفن وی دانسته اند و حتی اخیرا سنگ قبری نیز برای آن تهیه شده و در آنجا قرار داده شده است.

در کتاب تاریخ و فرهنگ نی ریز به تفصیل درباره استاد احمد نی ریزی, زندگی نامه و آثارش  توضیح داده شده است.

 

رکن بن نصیر نی ریزی:

عبدالله بن یحیی بن عبدالله بن محمد بن احمد, ملقب به دکن بن نصیر نی ریزی, از خوشنویسان و کاتبان گمنام که در سده هشتم هجری قمری می زیسته است.

از شرح احوال و زندگانی وی هیچ اطلاعی در دست نیست. او کاتب نسخه ای از کتاب نزهت الارواح و روضت الافراح است که توسط شمس الدین محمد بن محمود شهرزوری تالیف شده است.

این نسخه در مجموعه جنگ دسائل کتابخانه حمیدیه به شماره 1/1447 و میکرو فیلم آن به شماره 1/195 در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران موجود است. این مجموعه شامل 420 برگ و در فاصله سالهای 750 تا 811 هجری قمری کتابت شده است.

 

محمد بن عبدالکریم نی ریزی:

از کاتبان گمنام که در سده هشتم هجری قمری می زیسته است.

نسخه ای از الوافیت فی شرح الکافیت تالیف رکن الدین حسن بن محمد گرگانی(متوفی717 هجری قمری) به قلم محمد بن عبدالکریم در دست است که در تاریخ 783 هجری قمری کتابت کرده است. این یسخه به شماره 2725 در کتابخانه ملی تبریز موجود است.

 

نورالدین احمد نی ریزی

فرزند محمد و نوه کمال شریف:

نورالدین احمد, فرزند محمد و نوه کمال (کمال الدین) نی ریزی ملقب به نورالدین شریف نی ریزی, از خوشنویسان قلم نسخ که در سده نهم هجری قمری می زیسته است.

او در اواخر سده نهم هجری قمری به قزوین مهاجرت کرد و در پایان آن قرن به سبب شیوع طاعون و وبا از آنجا به برخی از روستاهای اطراف قزوین پناه برد. نسخه ای از رساله حاشیت لوامع الاسرار, تالیف قطب الدین رازی,توسط نورالدین کتابت شده است.

 

عیسی بن احمد برمکی نی ریزی:

از خوشنویسان قلم نسخ در سده نهم و دهم هجری قمری است.

دانسته های ما درباره وی محدود به گزارش مختصری است که در فهرست کتب خطی کتابخانه آستان قدس رضوی ذیل مواهب الهی آمده و تنها اثری که از او شناخته شده, کتابت همین نسخه کتاب مواهب الهی است.

این کتاب تاریخ آل مظفر از آغاز ظهرو این خاندان تا سال 757 هجری قمری است که معین الدین معلم یزدی به نام شاه شجاع نوشته است.

 

محمود بن احمد نی ریزی:

خوشنویس گمنام قرن دهم هجری قمری است.

تنها اثری که از او باقی است, نسخا ای از قرآن کریم است که در سال 987 هجری قمری کتابت کرده است. این قرآن به شماره 1502 در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می شود.

 

شمس الدین بن حافظ نی ریزی:

کاتب و خوشنویس قلم نسخ در سده یازده هجری قمری است.

نسخه ای از کتاب قواعد الحکام تالیف علامه حلی, به قلم او در دست است. این نسخه به قطع رحلی عنوان, شنگرف, جلد تیماج حنایی مقوایی به قلم نسخ در تاریخ ماه صفر سال 1058 هجری قمری کتابت شده ,و به شماره 402 در کتابخانه آستانه امامزاده عبدالعظیم حسنی در شهر ری موجود است.

 

فخر الدین احمد بن سلطان محمد نی ریزی:

نسخ نویس گمنام نی ریز که در سده 11 هجری قمری می زیسته است.

نزدیک بودن دوران زندگی و یبا میرزااحمد معروف, سبب شده که برخی آن دو را یکی بدانند درحالی که لقب پدرش با لقب پدر میرزااحمد متفاوت و خود او نیز ملقب به فخرالدین است.

تنها اثری که از او برجا مانده صحیفه سجاریه ای است که به شماره دفتر 1109 در کتابخانه کاخ-موزه گلستان نگهداری می شود.

 

محمد هادی نی نی ریزی:

از خوشنویسان قلم نسخ که در سده یازده هجری قمری می زیسته است.

نسخه ای از کتاب کنزالعرفان فی فقه القرآن تالیف مقداد بن عبدالله بن محمد بن حسین بن محمد سیوری, به دست او کتابت شده است. این نسخه به قلم نسخ و تاریخ کتابت آن 1066 هجری قمری است.

 

محمد طاهر نی ریزی

فرزند محمد قلی:

محمد طاهر فرزند محمد قلی نی ریزی, از نسخ نویسان سده یازده هجری قمری است.

تنها اثری که از او در دست است نسخه ای از کتاب حل مشکلات الشارات خواجه نصیر الدین طوسی (متوفی 762 هجری قمری) است که آن را به خط نسخ روز دوشنبه ذی القعده سال 1075 هجری قمری در اصفهان کتابت کرده است.

 

نورالدین حسینی نی ریزی معروف به میرزا بزرگ

فرزند شهاب الدین احمد:

از خوشنویسان قلم نسخ که در سده 13 هجری قمری در نی ریز می زیسته است.

اواز خاندان معروف سید جلال الدین عبدالله واز نوادگان سید قطب الدین نی ریزی و پدر میرشهاب الدین نی ریزی, حکیم و فیلسوف سده 13 و 14 هجری قمری است.

ظاهرا سید نورالدین تا آخر عمر در زادگاه خود به سر برد و سد انجام در همانجا در ماه شوال 1313 هجری قمری وفات یافت و در قبرستان میر شهاب الدین احمد به خاک سپرده شد. آرامگاه و سنگ قبر او هنوز در آن قبرستان پابرجاست.

دو نسخه از قرآن کریم به قلم او موجود است که یکی در موزه آستان قدس رضوی و دیگر در موزه کاخ گلستان نگهداری می شود.

 

میرزا محمد شفیع نی ریزی:

از عالمان و خوشنویسان سده دوازدهم هجری قمری است.

از زندگانی و شرح حال وی هیچ اطلاعی در دست نیست. تنها می دانیم که او در شمار بزرگان عصر خود بوده و اثری که با عنوان صیغ مشکله از او باق است نشان دهنده توانایی و تبحر او در علم صرف است.

محمد شریف خونساری که ظاهرا از شاگردان وی بوده حل چند صیقه مشکل عربی را از محمد شفیع پرسیده و جوابهای او را به صورت رساله ای جمع آورده است.

این رساله در سال 1190 هجری قمری کتابت شده و با شماره عمومی 515/942 در کتابخانه ملی فارس (شهید دستغیب) موجود است.

قطعه ای نیز از او در کتاب تذکره سازگار با رقم: محمد شفیع النیریزی آمده است که البته تاریخ آن قابل خواندن نیست.

 

میرزا زین العابدین نی ریزی:

از خوشنویسان گمنام سده 12 و 13 هجری قمری است. اطلاعات ما در بار ه و محدود به مطالبی است که خود او در پایان نسخه اصلاح الالفاظ به دست داده است. تنها اثری که از او می شناسیم کتابت کتاب اصلاح الالفاظ است. این کتاب تالیف شیخ مفید بن میرزانبی شیرازی است.

 

محمد کاظم نی ریزی

فرزند محمد رحیم:

از خوشنویسان قلم نسخ در سده 13 هجری قمری است که با توجه به آثار به جا مانده از او می بایست در اواخر سده دوازده و نیمه اول سده سیزده زیسته باشد.

از او دو اثر باقی مانده

 صحیفه سجادیه که این نسخه در کابخانه اصغر مهدوی است. و قطعه ای به قلم نسخ رقاع که این قطعه در کتابخانه استاد بیانی است.

 

سید محمد جعفر نی ریزی

فرزند ابوالحسن حسینی:

از خوشنویسان و روحانیان نی ریز است که در سده سیزدهم هجری قمری می زیست.او از خاندان سید جلال الدین عبدالله و از نوادگان سید قطب الدین نی ریزی و پسر عموی سید نورالدین (میرزا بزرگ) بود و به سبب ازدواج با زنی از اهل ده چاه اغلب در آنجا سکونت داشت.حُسن شهرت او به شیخ محمد حسن سیرجانی ملقب به پیغمبر دزدان نیز رسید و شیخ محمد حسن در نامه ای که خاب به او نوشته او را گرامی و بزرگ داشته و بسیار ستوده است.

از آثار او کتابت دیوان شعر منسوب به امیرالمومنین علی(ع) به قلم نسخ است. ترجمه این اثر به نظم توسط علی پسر او به خط نستعلیق کتابت شده است. این اثر از سید مرشدالدین به فرزندش سید صبغد و نیز از او به فرزندش دکتر سید محمود جلالی به ارث رسیده است.

کتابت کتاب المجنون العامری و لیلی العامریه را نیز به او نسبت داده اند.

 

سید ابوطالب حسینی نی ریزی

فرزند سید حسین:

از خاندان سید جلال الدین عبدالله و از نوادگان سید قطب الدین محمد نی ریزی و پسر عموی سید نورالدین حسینی است که به ابو طالب لمس شهرت دارد.

او از خوشنویسان توانا بوده و در خطوط نسخ شکسته و ثلث مهارت داشته است. میرزاحسن حسینی فسائی در فارسنامه ناصری او را ستوده و در توصیف او گفته است: جناب مستطاب سید ابوطالب خوشنویس که قلم مشکین رقمش خط نسخ بر خطوط نسخ نویسان کشیده است.

سید ابوطالب حدود سال 1250 هجری قمری در نی ریز ولادت یافت و در همانجا بالید و به تحصیل و کسب فنون خوشنویسی پرداخت. گفته اند که سالهای آخر عمر به نجف اشرف سفر کرد و در همانجا در سال 1315 هجری قمری درگذشت.

از او آثاری چند باقی مانده است.

 

سید یوسف حسینی نی ریزی

فرزند سید نورالدین:

از سادات خاندان سید جلال الدین عبدالله واز نوادگان سید قطب الدین محمد نی ریزی که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری می زیسته است. او از خوشنویسان و دانشمندان عصر خود و برادر کوچکتر میرشهاب الدین نی ریزی بود.

سید یوسف در نی ریز در خانواده ای اهل علم و هنر و عرفان دیده به جهان گشود و در مدرسه حکیم به فراگیری علوم دینی پرداخت. او سپس راهی تهران شد و سالها در آنجا سکونت گزید و ظاهرا در همانجا تاهل اختیار کرد. برخی از نوادگان او در تهران سکونت دارند.

سید یوسف پس از وفات در قبرستان خاک فرج قم جنب برادرش میر شهاب الدین به خاک سپرده شد. تاریخ وفات او در نیمه اول سده چهاردهم هجری قمری گفته اند.

کتابت شجره نامه سید قطب الدین نی ریزی از او باقی مانده, البته آثار دیگری نیز داشته است که متاسفانه به آنها دسترسی نبوده است.

 

عبدالحسین نی ریزی

فرزند علی:

از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزده هجر قمری است.

نسخه ای از تحفت الزائر علامه محمد باقر محلسی (متوفی 1110 یا 1111 هجری قمری) به قلم او در دست است.

 

علی نقی نی ریزی

فرزند عبدالحسین:

از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است.

به قلم او سی پاره ای موجود است ه آن را در سال 1255 هجری قمری در نی ریز کتابت کرده است. این سی پاره در دو جلد و شامل جزو سیزدهم ونوزدهم قرآن کریم است که سید ابوطالب فرزند حاج آقا سید احمد و آقا محمد جعفر فرزند کربلائی علی محمد در سال 1255 هجری قمری بر مسجد نی ریز وقف کرده اند.

این اثر به شماره ردیف 627-629 و شماره ثبت 1471-1472 در کتابخانه آستان حضرت احمدبن موسی(ع) شاهچراغ موجود است.

 

محمد حسن نی ریزی:

از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است.

در کتاب احوال و آثار خوشنویسان نام او محمد حسین آمده و در فهرست کتابخانه محلس شورای ملی به اشتباه با عنوان محمد حسن نیری از او یاد شده است. کتابت نسخه ای از زادالمعاد علامه مجلسی از او برجا مانده است.

 

محمد تقی نی ریزی:

از خوشنویسان گمنام سده سیزده هجری قمری است که تنها یک قطعه از وی باقی مانده است.

این قطعه به قلم نستعلیق نیم دودانگ و شکسته نستعلیق متوسط است.

او پدر محمد حسن نی ریزی از خوشنویسان توانا در قلم نسخ است.

 

ابوالقاسم نی ریزی

فرزند محمد تقی:

از خوشنویسان سده سیزده هجری قمری است. با توجه به نام پدرش و تاریخ زندگی او می تواناحتمال داد که او فرزند محمخد تقی خوشنویس و برادر محمد حسین نی ریزی باشد.

تنها اثری که از او در دست است صحیفه سجادیه ای است که در سال 1224 هجری قمری کتابت کرده است.

 

ملا عبدالجواد نی ریزی

فرزند ابوالقاسم:

از خوشنویسان توانای قلم نسخ که در سده سیزده می زیسته است.

با توجه به نام پدرش و نیز تاریخ زندگانی وی می توان احتمال داد که ابوالقاسم نی ریزی خوشنویس که پیش از این شرح حال وی گذشت پدر او باشد.

وی در نی ریز ساکن بوده و با محمد حسین خان نی ریزی (متوفی بعد از 1240 هجری قمری) حاکم نی ریز مصاحبت داشته و آثاری را نیز برای او کتابت کرده که از آن جمله نسخه ای از قرآن کریم است که در 1232 هجری قمری نوشته است. با توجه به آثار موجود او از 1232 تا 1290 هجری قمری یعنی در حدود 60 سال کتابت می کرده است. به گفته اعتضادالسلطنه او برای نوشتن هر جلد قرآن کریم صد تومان می گرفته است.

تنها  سه اثر  او در اختیار است.

 

محمد حسین نی ریزی

فرزند ملا محمد تقی:

از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است. اودر نی ریز در خانواده  ای اهل علم و هنر زاده شد. پدرش محمد تقی نیز در شمار خوشنویسان عصر خود بود . دانسته های ما از وی محدود به چند اثری است که از او برجا مانده است.

1-الاسعاف فی شرح ابیات القاضی و الکاشف

2- الاسعاف فی شرح ابیات القاضی و الکشاف(نسخه دومی که توسط ایشان تحریز شده)

3- مرقع

4- قطعه

 

محد صفی نی ریزی:

از نسخ نویسان گمنام که در نی ریز می زیسته است.

یک نسخه قرآن کریم به قلم او باقی است که با توجه به رقم آن به احتمال از نوادگان میرزااحمد نی ریزی بوده است.

 

ملا عبدالله نی ریزی

فرزند ملا علی عسکر:

از نسخ نویسان توانا و گمنام است که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری در نی ریز می زیست.

او در نی ریز ولادت یافت و همانجا نیز به آموختن و فراگرفتن اصول و فنون خوشنویسی پرداخت. تاریخ ولادت او دقیقا دانسته نیست اما برخی تولد او را در سال 1226 هجری قمری گفته اند. ملا عبدالله در محله سادات سکونت داشت و سرانجام نیز در همانجا در سال 1312 هجری قمری وفات یافت.

از او چند قطعه در دست است که نزد برخی از اهالی نی ریز نگهداری می شود.

 

سید علی نی ریزی

فرزند سید نعیم بزرگ:

سید علی فرزند سید نعیم شیخ الاسلام بزرگ عالم و خوشنویس توانا که در سده سیزده هجری قمری در نی ریز می زیسته است.

خاندان او در شمار عالمان و بزرگان و ادیبان آن دیار بودند.

سید علی به احتمال در اواسط نیمه اول سده سیزده در نی ریز ولادت یافت و در همانجا بالید و تحصیلات خود را به انجام رساند.با توجه به تاریخ آثار به جا مانده از او به احتمال در اواخر سده سیزده هجری قمری وفات کرده است.

از جمله آثار او وقف نامه روستای وزیره به خط شکسته نستعلیق و مبایعه نامه ای است که هر دو را در تاریخ 1272 هجری قمری کتابت کرده است.سید علی دارای چهار فرزند پسر بوده که همگی در شمار عالمان و خوشنویسان بوده اند.

 

سید داود نی ریزی

فرزند سید علی:

عالم و خوشنویس توانای نی ریزی است که در کتابت خطوط مختلف مهارت داشته . او در تاریخ 1255 هجری فمری در نی ریز ولادت یافت و در همانجا به فراگیری دانش و اصول خوشنویسی پرداخت. از آنجا که سید داود در شمار عالمان دینی شهر بوده در بسیاری از مسائل اجتماعی و دینی به او مراجعه می شده و به همین سبب نکاح نامه ها, وقف نامه ها و قباله های بسیاری به دست او کتابت و تایید شده است.

سید داود سرانجام در تاریخ 1377 هجری قمری در نی ریز درگذشت.

 

میرزا محمد نی ریزی:

از خوشنویسان گمنام قلم نسخ که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری می زیسته است. تنها اطلاعی که در باره وی داریم مجموعه ای است که به قلم وی کتابت شده است. این مجموعه شامل مناسک العاشقین و مشارب العارفین و مرآت العارفین  از راز شیرازی است.

 

محمد ابراهیم نی ریزی(متخلص به ساکت)

فرزند محمد شریف:

محمد ابراهیم فرزند محمد شریف متخلص به ساکت از دانشمندان ادیبان و خوشنویسان سده سیزده و چهارده هجری قمری است.

محد ابراهیم در پایان سده سیزده هجری قمری به مشهد مقدس سفر کرد و در آنجا به نسخه ای از کتاب امل الامل شیخ حرعاملی که به خط خود مولف کتابت شده بود دست یافت, به خاطر اشتغال بسیار گزیده از آن را انتخاب و کتابت کرد. اما پس از پایان , خود کاتب آنچه را کاسته بود در حواشی اضافه کرده است.

از محمد ابراهیم در بخش عارفان بیشتر خواهیم گفت

 

محمد امین نی ریزی

فرزند عبدالسمیع:

از نسخ نویسان توانا که در سده چهارده هجری قمری می زیسته است. به قلم او صحیفه سجارده ای باقی مانده است.

این نسخه به شماره 45 از کتابهای اهدایی مجید فیروز(ناصرالدوله)درکتابخانه مجلس شورا است.

 

میرزا محمد دانشمند

فرزند ملا محمد:

از خوشنویسان توانا در قلم نسخ که در سده سیزدهم و سده چهاردهم هجری قمری می زیسته است.

وی در نی ریز ولادت یافت و در همانجا به فراگیری اصول خوشنویسی اشتغال ورزید. علاوه بر کتابت به وعظ و خطابه نیز می پرداخت. او از طریق نگارش جزوه های قرآن مجید به ویژه سوره یاسین و سایر کتیبه های سفارشی زندگانی خود را اداره می کرد.

میرزا محمد تا آخر عمر مجرد زیست و سرانجام در سال 1381 هجری قمری در نی ریز وفات یافت. از او جند قطعه و نیز بخشی از کلام الله مجید باقی مانده که نزد برخی از اهالی نی ریز است.

کلسترول

به طور کلی استرویید ها (چربیها) ترکیباتی هستند که دارای ساختمان اصلی سیکلوپنتانوپرهیدروفنانترن ( گونان ) می باشند.دارای ساختارهای چند حلقه ای هستند که در روی اسکلت اصلی در موقعیت های مختلف عوامل گوناگونی ممکن است استخلاف شوند و به این دلیل ترکیبات زیادی به نام کلی استرویید وجود دارند که فقط عده معدودی از آنها دارای اثار و خواص فارماکولوژیک بوده و موارد استعمال درمانی دارند. سر دسته و ترکیبات اصلی این گروه موادی هستند که دارای منشا طبیعی حیوانی (مانند هورمون ها و اسیدهای صفراوی ) یا گیاهی (مانند گلوکزیدهای قلبی و آلکوییدها )  می باشند بعدها برای به دست اوردن اثر بهتر یا به علت این که از راه استخراج و تهیه بعضی از این اجسام به صورت دارو مواجه با اشکالاتی بودند مبادرت به سنتز و تهیه مشتقات جدید نمودند.


به منظور آشنایی با ساختمان استروییدها قدری درباره ترکیبات هیدروسیکلیک صحبت میکنیم. این ترکیبات از کوچکترین حلقه یعنی C3 H6


سیکلوپروپان شروع شده و ترکیبات مختلفی از این ماده که اثر بی هوشی داردسنتز شده مثل سیکلوپروپیل متیل اتر با اثر حشره کشی و سیکلورفان با اثر آنتا گونیستی مرفین . دیگر ترکیبات مجتمع است که بیشتر در آلکالوییدهای گل های پیرتروم شامل سینرین ها و پیرترین ها بوده که خاصیت ضد حشره قوی دارند. ترکیبات شول موگرا جزو سیکلوپنتان ها هستند که اثر ضد جذام دارند و در این دسته ترکیبات دیده می شود و مهم ترین این اسید ها عبارتند از : اسید هیدنوکارپیک ٬ اسید شول موگریک ٬ اسید ستوشول موگریک و اسید گولیک و چون اسید ها روغنی هستند میزان جذب و امولسیون شدن آنها در بدن کم است لذا برای بالا بردن حلالیت و قدرت امولسیونه آنها امروزه ترکیبات صابونی قلیایی یا استرها یا اترهای امینوالکل آنها را مورد استفاده قرار می دهند تا این ترکیبات اسیدی روغنی به صورت ذرات ریز میکروسکوپی پایدار شوند و بدین ترتیب مناسب برای تزریق شوند.


یکی دیگر از اشکالات این اسیدهای ضد جذام وجود باند مضاعف در حلقه ی سیکلوپنتن آنها ست که اثرات سمی و شوک را به وجود می آورد با هیدروزنه کردن این باند مضاعف می توان این نقیصه را برطرف کرد. ترکیبات گروه تا حدی اثرات دارویی دارند سرامد این گروه اینوزیتول می باشد که به قند حیوانی نیز معروف است و در اکثر بافت های بدن وخود دارد ولی کمبودش در بدن عوارضی ایجاد نمی نماید.


کلسترول :


کلسترول از دسته ی چربیها (لیپیدها) است که به غشای سلول استحکام و انعطاف می دهد.


حالت طبیعی آن به صورت آزاد یا استریفه اغلب متصل به پروتئید های خون است در مغز ٬ غده فوق کلیوی ٬ زرده تخم مرغ ٬ رنگ های صفراوی و نخاع شوکی نیز وجود دارد.طرز تهیه : لانولین یا مغز استخوان را به وسیله قلیایی صابونی می کنند و کلسترول آزاد شده را از صابون تشکیل یافته به وسیله کلروفرم اتر یا اتر دوپترول استخراج می نمایند. کلسترول هنگام تهیه ی لسیتین از مغز گاو واسب یا زرده تخم مرغ به عنوان ماده ی ثانوی می باشد . عموما کلسترول تجارتی دارای ناخالصی هایی است که نه تنها مربوط به طرز تهیه و منشا آن است بلکه مربوط به فاسد شدن آن در نتیجه اکسیده شدن در مجاورت هوا و نور و تبدیل یافتن به متا و اکسی کلسترول می باشد. کلسترول یکی از عوامل تشکیل رسوب یا نوعی چرک بیولوژیک در جدار شریان ها به نام پلاک است که تنگ شدن شریانها و سخت شدن جریان اسید خون به قلب را موجب می شود. کلسترول به دو صورت در جریان خون وجود دارد جزء بد و مضر کلسترول را  LDL و جزء خوب و مفید آن را  HDL می نامند. اگر LDL موجود در خون اکسید شود به شکل مسمومیت زا در میاید. که این مسمومیت زایی را می توان با مصرف غذاهای سرشار از مواد ضداکسیدکننده  کاهش داد.از جمله انتی اکسیدانهایی که باعث کاهش سطح LDL در خون می شوند ترکیباتی تحت عنوان فلاونهای پلی متوکسیلات( PMFs) آنتی اکسیدانهایی هستند که به گروهی از مواد شیمیایی گیاهی به نام فلاونوئیدها تعلق دارند.فلاونوئیدها در انواع میوه ها سبزیجات و چای نیز موجودند. این دسته از مواد در پوست مرکبات  به صورت قابل جذب در بدن وجود دارد عصاره ی مرکبات حاوی مقدار جزئی از فلاونوئیدها است در حالیکه پوست آنها 20 برابر بیشتر دارای ترکیبات فلاون است. ماست هم در کاهش  LDL موثرمیباشد علاوه بر استفاده از این مواد غذایی مفید باید در رژیم غذایی از محتوای کمتر چربی اشباع شده گنجانده شود.برای افزایش جزء مفید کلسترول HDL توصیه می شود از ماهیهای چرب که سرشار از چربی امگا.3 هستند مثل ماهی قباد ٬سالمون٬تون و کیلکا استفاده شود.